10/25/2025

IL-FARIŻEW U L-PUBBLIKAN

F’dak iż-żmien Ġesù qal din il-parabbola: “Żewġt irġiel, wieħed Fariżew u l-ieħor pubblikan, telgħu fit-tempju biex jitolbu. Il-Fariżew, talab hekk f’qalbu: ‘O Alla, niżżik ħajr li m’iniex bħall-bqija tal-bnedmin, jew ukoll bħal dan il-pubblikan. Jiena naqdi dimiri. Il-pubblikan, bilwieqfa fil-bogħod anqas biss ried jerfa’ għajnejh lejn is-sema, imma beda jħabbat fuq sidru u jgħid: ‘O Alla, ħenn għalija, għax jien midneb!’. Ngħidilkom jien li dan, u mhux l-ieħor, niżel id-dar iġġustifikat. Għax kull min jitkabbar, jiċċekken; u min jiċċekken, jitkabbar” (ara Lq 18:9-14).

X’qed igħidilna Ġesù? Aħna nitolbu ħafna, anke jekk mhux dejjem nindunaw, u nagħmlu tajjeb, għaliex Ġesù nnifsu qalilna li għandna nitolbu dejjem mingħajr ma naqtgħu qalbna qatt. Nistgħu naqtgħu qalbna għaliex naħsbu li Ġesù jdum wisq biex jismagħna, allura ġieli ngħidu li għal xejn nitolbu. Ġesù Jgħidilna li meta nitolbu ma hemmx għalfejn ngħidu ħafna kliem għaliex Missierna tas-sema jaf sewwa x’għandna bżonn qabel ma nitolbuh.

Allura għalfejn iridna nitolbu? Mistoqsija tajba. Aħna ma nitolbux tant biex ngħidu lil Alla x’għandna bżonn iżda biex aħna nistqarru minn qalbna li aħna għandna bżonnu, u jekk ħaġa nitolbuha jfisser li rriduha u li lesti biex nilqgħu dak li hu jixtieq jagħtina għall-ġid tagħna.

Nagħmlu tajjeb jekk nibdew billi nirringrazzjaw lil Alla għaliex nemmnu li lest li jagħtina dak li verament ikun ta’ ġid għalina. Il-Fariżew bdiha tajjeb it-talba tiegħu għax f’qalbu talab: “O Alla, niżżik ħajr”. Iżda malajr żbalja bl-ikrah għax nesa’ li kien qed jitkellem ma’ Alla, u beda jmaqdar lill-oħrajn li huma wlied maħbubin t’Alla huma wkoll. Ġesù widdibna: Tiġġudikawx biex ma tiġux iġġudikati. Il-kmand ta’ Ġesù hu li nħobbu lil xulxin, li naħfru lil kull min jitlobna maħfra u li nagħmlu l-ġid anke lil min jagħmlilna d-deni. Wieħed biss jista’ jiġġudika għax miet fuq is-salib għal kull wieħed u waħda minna.

Il-pubblikan kien jaf li hu midneb. Kien jaf li bħala bniedem mhux perfett u li allura mhux dejjem jirnexxilu jagħmel is-sewwa li jixtieq jew li jwarrab il-ħażen li ma jixtieqx jagħmel. Hekk igħidilna li kien jiġrilu San Pawl.  Kiteb: “Ma nafx x’jien nagħmel: naf li m’iniex  nagħmel it-tajjeb li rrid, imma qiegħed nagħmel il-ħażin li ma rridx” (Rm 7, 19). Aħna jiġrilna hekk ukoll. Ma naqtgħux qalbna u nagħmlu bħalma għamel il-Pubblikan li fetaħ qalbu ma’ Alla u talbu l-ħniena. Dan mar fit-tempju biex jitlob u talab verament, u t-talba tiegħu ġiet milqugħha.

  Ġesù jfakkarna li weħidna aħna ċkejknin u li għandna bżonn l-għajnuna ta’ ħaddieħor u fuq kollox l-għajnuna ta’ Alla. Għalhekk talabna niċċekknu u nsiru bħat-tfal li jafu li għandhom bżonn ta’ min jgħinhom, u ma jistħux jitolbu l-għajnuna. Jitkabbar min jaħseb li ma għandu bżonn ħadd. Ġesù jridna li nkunu umli, fis-sens li nkunu veri, jiġifieri li bħal ħaddieħor aħna għandna kwalitajiet tajba mogħtija lilna minn Alla u li nistgħu nużawhom biex nagħmlu l-ġid u li għandna difetti li jeħtieġ li negħlbuhom biex jirnexxilna nagħmlu dak li hu tajjeb. L-importanti li ma naqtgħux qalbna u li ma ninsewx ma’ min inkunu nitkellmu meta nitolbu. Alla hu Missier li jħobbna tassew bla qjies.

10/17/2025

ITOLBU LI TRIDU

 Darba Ġesù qal parabbola biex lid-dixxipli tiegħu jurihom li għandhom jitolbu dejjem bla ma jaqtgħu qalbhom. Qalilhom: “Kien hemm imħallef li la kien jibża’ minn Alla u lanqas iħabbel  rasu minn ħadd. Kien hemm ukoll mara armla, li kienet tmur għand l-imħallef titolbu jagħmel dmiru u jiddeċiedi l-kas tagħha. Dan darba qagħad jaħseb: “Jien ma nibżax minn Alla u ma nħabbilx rasi min-nies. Iżda din l-armla qed iddejjani ġejja u sejra teħodli rasi. Jaqbilli naqdiha għax sa  tifnini”. Hekk għamel u kkuntentaha (Ara Lq 18:1-8).

B’din il-parabbola Ġesù ma riedx iqabbel lil Alla mal-imħallef ħażin, ried biss jagħtina l-eżempju tal-armla li ma qatgħetx qalba u baqgħet tinsisti biex l-imħallef jaqdiha.

Ġesù qalilna: “Meta titlob lil Alla Missierek tagħmilx bħall-pagani. Dawn jaħsbu li aktar ma jgħidu, aktar jinstemgħu. Ma hemmx għalfejn ngħidu ħafna kliem “għax Missierkom jaf x’teħtieġu, qabel ma titolbuh intom”. (Mt 6,  6-8). Iridna nitolbu dejjem, għax il-perseveranza fit-talb tfisser fidi, fiduċja, imħabba. Tana eżempju ta’ kif għandna nitolbu sewwa. Qalilna, mela itolbu hekk: “Missierna, li inti fis-smewwiet...” Ġesù ma jridniex ‘ngħidu’ ħafna talb iridna nsaħħu fina spirtu ta’ talb. Jiġifieri jridna nitkellmu miegħu bħalma l-ulied jitkellmu mal-ġenituri tagħhom b’imħabba, fiduċja, fidi u rispett. Inkella nkunu qed ngħidu biss kliem vojt. Hu għalhekk li fi tmiem il-parabbola Ġesù jistaqsi : “Taħsbu intom li Bin il-bniedem se jsib il-fidi fuq l-art meta jiġi?”. Nibża’ li ħafna drabi jsibna ngħidu ħafna talb mingħajr ma nkunu qed nitolbu ta’ veru, jekk moħħna u qalbna jkunu xi mkien ieħor. Ġieli waqt li nkunu qed ngħidu r-Rużarju, jiġuna ħsibijiet mingħajr ma nkunu rriduhom, ħafna drabi jkunu problemi li nkunu qed inħabbtu wiċċna magħhom u li għalihom Alla jkun qed jitlobna tweġiba u ngħidulu, “Ħa jkun li trid int, irrid nagħmel ir-rieda tiegħek. Inkunu qed nagħmlu bħall-Madonna waqt it-tħabbira tal-Anġlu meta qaltlu: “Hawn hi l-qaddejja tal-Mulej, ikun minni skont kelmtek”. Allura, dak li qed insejħulha distrazzjoni, jista’ tkun messaġġ mingħand Alla dwar x’jixtieq minna.

Għalfejn nitolbu? Nitolbu biex inkunu bħal Kristu, ma’ Kristu u fi Kristu, u hekk inkunu qed nitolbu mal-Knisja u bħala Knisja, għax aħna parti mil-Ġisem mistiku ta’ Kristu anke meta nkunu qed nitolbu d-dar u weħidna.

Ġesù qalilna: “Itolbu, u jingħatalkom; fittxu, u ssibu; ħabbtu, u jiftħulkom. Għax kull min jitlob, jaqla’, min ifittex isib, u min iħabbat jiftħulu” (Mt 7. 7-8). X’nistgħu nitolbu? Ġesù qalilna: “Jekk tibqgħu fija u kliemi jibqa’ fikom, itolbu kulma tridu, u jingħatalkom” (Ġw 15. 7). Naturalment ma nistgħux nitolbuh jagħmel dak li jmur kontra r-rieda tiegħu. Billi Alla huwa mħabba ma nistgħux nitolbu affarijiet li jmorru kontra l-imħabba, il-ġustizzja u dak li hu tajjeb.

Aħna ma nitolbux biex Alla jagħmel dak li rridu aħna. Nitolbu biex inqabblu xewqitna mar-rieda tiegħu, u hekk nagħmlu dak li l-Madonna qalet lill-qaddejja fit-tieġ ta’ Kana: “Agħmlu dak li jgħidilkom hu”. Hekk nindunaw li Alla dejjem jismagħna u jagħtina aktar minn dak li għandna l-ħila nitolbuh. Għalhekk, kull meta nitolbu tajjeb li naħsbu x’jixtieq minna Alla  u li qatt ma ninsew nirringrazzjawh għal kull ma jagħmel magħna, speċjalment għal dak li ma nindunawx li jkun diġà tahulna.

 

 

10/11/2025

IS-SAMMARITAN JIRRINGRAZZJA

Huwa u sejjer lejn Ġerusalemm, Ġesù għadda minn bejn is-Samarija u l-Galilija. Kif kien dieħel f’raħal, iltaqgħu miegħu għaxart irġiel morda bil-lebbra. Waqfu ’l bogħod minnu, għollew leħinhom u qalulu: “Ġesù, mgħallem, ikollok ħniena minna!”. Kif rahom, qalilhom: “Morru uru rwieħkom lill-qassisin”. U ġara li, huma u sejrin, fiequ mill-marda tagħhom.( Lq 17:11-19)

Ftit qabel din is-silta, Luqa jgħidilna li l-appostlu talbu lil Ġesù: “Mulej kattar fina l-fidi”. Weġibhom: “Kieku kellkom fidi mqar daqs żerriegħa tal-mustarda...”

Qed nimmaġina li r-rakkont tal-fejqan ta’ l-għaxar lebbrużi, b’xi mod iservi biex jurina fil-prattika li Ġesù  ma jimpurahx minn kemm hi kbira l-fidi tagħna. Biżżejjed li nemmnu fih u li nippruvaw ngħixu skont il-fidi tagħna. Ġesù ma nkwetax li l-għaxart irġiel ma kienux tal-istess reliġjon. Kienu flimkien, talbu l-ħniena ta’ Ġesù u  tahielhom.

Mela l-irġiel lebbrużi kienu għaxra, imma wieħed minhom kien Samaritan. Niftakru li l-Lhud u s-Samaritani ma kinux jinġiebu. Il-Lhud kienu jqisu li s-Samaritani ċaħdu l-fidi tagħhom u tebbgħu twemminhom.  Kienet il-marda li ġabithom flimkien lil dawn l-irġiel. Flimkien obdew il-liġi u waqfu ‘l bogħod minn Ġesù. Flimkien għollew leħinhom u talbu l-ħniena ta’ Ġesù. Flimkien semgħu x’qalilhom Ġesù u telqu flimkien għal għonq it-triq. Huma u sejrin għand is-saċerdoti kienu għadhom ma fiqux, iżda baqgħu mexjin. Fiequ flimkien l-għaxra li huma, is-Samaritan ukoll.

Ġesù ma fejjaqhomx hemm quddiemu.  Qalilhom: “Morru  uru rwieħkom lill-qassisin”. Għalfejn? Skont il-liġi min kien ifieq mill-marda tal-lebbra kellu jmur għand saċerdot biex dan jivverifika  li dak il-bnienem kien fieq tassew, ħalli jkun jista’ jidħol lura fi-raħal tiegħu, jitħallat ma’ niesu u jingħaqad ma’ familtu. Nimmaġina li rawha stramba li Ġesù qalilhom biex imorru għand is-saċerdoti qabel il-fejqan. Iżda huma emmnu, kellhom fiduċja f’Ġesù. Li  qabdu u telqu biex jiltaqgħu mal-qassisin kien sinjal ċar li emmnu f’Ġesù u fil-Kelma tiegħu.

 Il-fejqan tagħhom seħħ meta kienu għadhom sejrin  għand il-qassisin. Matul il-mixja l-għaxra fiequ mil-lebbra. Mela, dak li Ġesù qal lis-Samaritan li reġa’ lura biex jirringrazzjah, jgħodd ukoll għad-disa’ l-oħra li baqgħu sejrin. Qallu “Il-fidi tiegħek fejqitek”. Ma nistgħux nemmnu li s-Sammaritan biss fieq. Ilkoll fiequ, għax ilkoll emmnu u għamlu dak li qalilhom Ġesù. In-nuqqas ta’ ringrazzjament minn naħa tad-disgħa ma reġġghax lura l-fejqan. Ġesù ma jaħdimx b’dan il-mod. L-imħabba ta’ Ġesù mhix kondizzjonata minn-nuqqas tal-gratitudni tagħna. Ġesù iħobbna bla qjies u għal dejjem.

Ir-raġel Samaritan kif ra ruħu mfejjaq, raġa’ lura jgħajjat u jfaħħar lil Alla, inxteħet wiċċu fl-art f’riġlejn Ġesù u raddlu ħajr. Ġesù qabad u qal: “Fejn huma d-disgħa l-oħra? Ma kien hemm ħadd minnhom li raġa’ lura biex jagħti glorja lil Alla ħlief dan il-barrani?”. Kemm-il darba aħna, nies twajba, ninsew nirringrazzjaw lil Alla għal kull ma jagħmel magħna. Alla ma għandux bżonn il-grazzi tagħna, aħna għandna bżonn niftakru u nagħtu xhieda ta’ dak li Alla jagħmel magħna ‘l ħin kollu. Hu dmir tagħna li nagħmlu dan. Lilna wkoll Ġesù jgħidilna:  “Qum, mur; il-fidi tiegħek salvatek”.


10/03/2025

IL-FIDI TIEGĦEK FEJQITEK

Darba l-appostli qalu lil Ġesù: “Kattar fina l-fidi!”. Kien qed jgħidilhom li minkejja r-rieda tajba tagħna, aħna l-bnedmin nidinbu allavolja nwegħdu sinċerament li naħarbu mill-okkażjonijiet li soltu jwaqqgħuna fid-dnub. Qalilna biex noqgħodu attenti, biex inwiddbu lil min jiżbalja, biex naħfru lil kull min jonqosna f’xi ħaġa. “Aħfrilna dnubietna, bħalma naħfru lil min hu ħati għalina” hekk għallimna nitolbu Ġesù. Mhux faċli! Għalhekk mhux l-ewwel darba li nħossu li ma għandniex biżżejjed fidi, u mill-fond ta’ qalbna, bħall-appostli nitolbu lill-Mulej biex ikattar fina l-fidi. Għandna x-xewqa li nkunu aħjar. Din ġejja mill-istedina ta’ Ġesù biex inkunu qaddisin għax aħna wlied ta’ Missier li hu qaddis. Tajjeb niftakru li l-fidi hi don mogħti lilna u nagħmlu tajjeb li nitolbu lil Alla biex ikattrilna dan id-don.

Lill-appostli Ġesù weġibhom: “Kieku kellkom fidi mqar daqs żerriegħa tal-mustarda, kontu tgħidu lil din is-siġra tat-tut: “Inqala’ u mur tħawwel fil-baħar”, u hi kienet tisma’ minnkom (Lq 17:5-10). Ġesù ma riedx jinsinwa li l-Appostli ma kellhomx fidi, iżda li din ma titkejjilx bid-daqs jew bil-piż, iżda bl-użu, x’nagħmlu biha. Il-bidwi jiżra’  ż-żerriegħa għax jaf li żerriegħa merfugħa tibqa’ biss żerriegħa weħidha, waqt li miżrugħa tagħti l-frott.

Ġesù fejjaq lil waħda-mara li kienet ilha snin twal tbati bil-mard. Imbagħad din il-mara daħlet fil-folla għax qalet: “Jekk biss imiss it-tarf tal-mantar tiegħu infieq”. Hekk għamlet bla ma qalet lil ħadd. Fieqet! Ġesù qalilha: “Binti, il-fidi tiegħek fejqitek; mur bis-sliem, u kun imfejqa mill-marda tiegħek.”(Mk 5, 34) Lill-agħma ta’ Ġeriko li kien jittallab il-karità u talab il-ħniena ta’ Ġesù u baqa’ jitlob jgħajjat, allavolja ippruvaw isikktuh. Ġesù staqsih “Xi tridni nagħmillek?” “Li nara, Mulej,” wieġbu dak. U Ġesù qallu: “Ara, iva! Il-fidi tiegħek salvatek.” U minnufih beda jara, (Lq 18, 41-43).

Ġesù jisma’ t-talb tagħna meta nemmnu li se jismagħna. Sikwit nitolbu grazzji u għajnuna iżda f’qalbna jkollna d-dubju: “Tgħid se jismagħni” u sikwit noqgħodu niċċekkjaw jekk hux qed jismagħna. Din mhix fidi. Darba, Ġesù seħet siġra tat-tin li kellha ħafna weraq u ma kellhiex frott. L-għada, meta Pietru ra s-siġra tat-tin imnixxfa sa mill-għeruq qal lil Ġesù: “Ara Rabbi, it-tina li sħett int nixfet!” Ġesù wieġeb u qalilhom: “Emmnu f’Alla. Tassew ngħidilkom, li jekk xi ħadd jgħid lil din il-muntanja, ‘Intrefa’ u nxteħet il-baħar’, bla ma joqgħod jitħasseb f’qalbu imma jemmen li dak li jgħid ikun se jsir, isirlu żgur. Għalhekk ngħidilkom: kulma titolbu fit-talb tagħkom, emmnu li tkunu ġa qlajtuh, u jingħatalkom” (Mk 11, 20,24) . Kull tant naħsbu li Alla jdum wisq biex jismagħna, u naqtgħu qalbna u nieqfu nitolbu u nitwarrbu minn dak li jista’ jgħinna. Xi drabi nimmaġinaw li għandu jismagħna kif nimmaġinaw aħna. Iżda nafu li Ġesù hu ħallieq u jweġibna skont is-setgħa tiegħu bla ma nindunaw li jkun qed jismagħna, għax jaf x’inhu ta’ ġid u x’inhu l-aħjar għalina, u meta jkun l-aħjar. Mhux l-ewwel darba smajt min jgħidli “Imnalla ma semgħanix kif xtaqt jien”.  Ejjew mela nafdaw aktar fit-tjieba tal-Mulej li aċċetta li jmut għalina biex isalvana.

 

9/25/2025

L-GĦAŻLA HI F’IDEJNA

 

Ġesù qal lill-Fariżej din il-parabbola: “Kien hemm raġel għani, jilbes il-porpra u għażel mill-ifjen; l-hena tiegħu kien li kuljum jagħmel ikla mill-aħjar. U wieħed fqir jismu Lazzru, li kellu ġismu ġerħa waħda, kien imur jinxteħet ħdejn il-bieb ta’ daru, bix-xewqa li jixba’ b’dak li jaqa’ mill-mejda tal-għani. Sal-klieb kienu jmorru jilagħqu l-ġrieħi tiegħu. Ġara li l-fqir miet, u l-anġli ħaduh fi ħdan Abraham. Imbagħad miet ukoll l-għani, u difnuh”.

Il-parabbola nafuha. Ir-raġel għani kien moħħu li jgawdi kemm jista’ l-ġid li kellu.  Ma nafux mnejn ġabu dal-ġid. Kien wirtu? Ħadem bil-għaqal? Kien frott tal-korruzzjoni? Mhux li jinteressana. Anqas nafu x’jismu! Ġesù ma għandu xejn kontra l-għonja. Jixtieq li l-għana li għandhom jużawha biex jagħmlu l-ġid. Ir-raġel l-ieħor kien fqir, u ma nafux għaliex! Tgħid twieled fil-faqar? Ma kienx bil-għaqal? Min jaf! Imma nafu x’kien jismu, Lazzru. Nafu li kien marid ħafna, li kien imur ħdejn id-dar tal-għani jixxennaq li jitrejjaq b’dak li forsi kien jaqa’ mill-mejda. It-tnejn li huma mietu. Miet il-fqir u l-anġli ħaduh fi ħdan Abraham. Miet l-għani wkoll, u difnuh. Il-ħajja tal-bniedem f’din id-dinja tispiċċa taħt l-art.

Il-qofol tal-parabbola hu dak li jiġri wara l-mewt tal-ġisem meta niltaqgħu wiċċ imb’wiċċ mal-Missier, għax il-ħajja ma tintemmx, imma tinbidel. Kif tinbidel jiddependi minn kemm inkunu tajna kas tal-parir ta’ Ġesù: “Għaddu mill-bieb id-dejjaq. Għax wiesa’ l-bieb u spazjuża t-triq li tieħu għat-telfien, u ħafna huma li jagħżlu lilha. Imma hu dejjaq il-bieb u dejqa t-triq li tieħu għall-ħajja, u ftit huma li jsibuha! (Mt 7, 13-14). X’irridu nagħmlu biex insibu t-triq li twassal għall-ħajja? Ġesù  qalilna: “Jiena hu t-Triq, il-Verità u l-Ħajja. Ħadd ma jmur għand il-Missier jekk mhux permezz tiegħi”. (Ġw  14, 6). U kif nagħmlu biex nimxu ma’ Ġesù lejn il-ħajja? Hu stess jgħidilna: “Jekk xi ħadd irid jiġi warajja, għandu jiċħad lilu nnifsu, jerfa’ salibu kuljum, u jimxi warajja. Għax min irid isalva ħajtu, jitlifha; imma min jitlef ħajtu għall-imħabba tiegħi, isalvaha”. (Lq 9, 23-24).

Ġesù jridna ngħixu fil-faqar? Hemm il-faqar li ħaddan “Ġesù li għad li kien għani, ftaqar minħabba fikom biex tistgħu tistagħnu bil-faqar tiegħu” (2Cor 8, 9). Dawk li jħaddnu dan il-faqar ikunu “Henjin ... għax tagħhom hija s-Saltna tas-Smewwiet” (Mt 5, 3). Dan it-tip ta’ faqar ngħixuh meta nkunu kapaċi ngħinu bil-ġid li jkollna lil min għandu bżonn. Ġesù qalilna “Tassew, ngħidilkom, kulma għamiltu ma’ wieħed mill-iżgħar fost dawn ħuti, għamiltuh miegħi” (Mt 25, 40). Mhux ta’ b’xejn li l-għani sab ruħu fi tbatija kbira, għax qatt ma ġietu ħniena mill-fqir marid u bil-ġuħ jixxennaq għal ftit ikel li kien jaqa’ mill-mejda tiegħu.

Imbagħad hemm il-faqar li hu impost frott tal-ħażen tal-bnedmin, bħal serq, korruzzjoni, vjolenza, gwerer u ħwejjeġ oħra li l-bnedmin kapaċi jivvintaw. ... u dan il-faqar imur kontra r-rieda t’Alla.  Tajjeb  li kull darba li nkunu se nagħmlu xi għażla niftakru fi kliem Abraham: “Ibni, ftakar li t-tajjeb tiegħek irċevejtu f’ħajtek; hekk ukoll Lazzru, il-ħażin irċevieh f’ħajtu. Imma issa hu hawnhekk qiegħed jitfarraġ, waqt li inti qiegħed tbati”. L-għażla hi f’idejna.

9/19/2025

14 ta’ Settembru – Festa tal-Eżaltazzjoni tas-Salib Imqaddes

                                                      DAĦLA  

llum il-Knisja qed tiċċelebra l-festa tal-eżaltazzjoni tas-Salib. Il-familja tagħna, qraba u ħbieb qed niċċelebraw il-ħajja ta’ Sr. Carolina Mamo tal-Little Sisters of the Poor, li llum tagħlaq xahar li ħallietna. Qed niccelebraw ukoll il-ħajja ta’ ommi Helen, li llum tagħlaq 34 sena li ħallietna.

Fil-vanġelu, se naqraw li Ġesù qal lil Nikodemu: “Kif Mosè rafa’ s-serp fid-deżert, hekk jeħtieġ li jkun merfugħ Bin il-bniedem, biex kull min jemmen fih ikollu l-ħajja ta’ dejjem. Għax Alla hekk ħabb lid-dinja li ta lil Ibnu l-waħdieni, biex kull min jemmen fih ma jintilifx, iżda jkollu l-ħajja ta’ dejjem.» Ejjew nerfgħu għajnejna lejn is-salib li fuq Ġesù tana t-tama ta’ ħajja bla tmiem.

Għar-Rumani s-salib kien għodda kiefra ta’ tortura biex jimponu s-setgħa tal-Imperu Ruman. Imma meta Ġesù għannaq is-salib, għax ried, biddel l-għodda ta’ kefrija f’għajn ta’ mħabba liema bħala għax ma’ hemmx imħabba akbar minn din, li wieħed jagħti ħajtu għal ħbiebu.  

Għalhekk ejjew nifirħu f’din il-festa tas-Salib, u nirringrazzjaw lil Alla li tana din l-għajn ta’ salvazzjoni, u li minħabba fiha nemmnu li oħtna Sr. Carolina u l-mejtin kollha tagħna, nies ta’ rieda tajba, diġà qed jaraw lil Ġesù wiċċ imb’wiċċ fil-glorja tiegħu.


OMELIJA

Kienu jgħidu li għandna tliet ċertezzi f’din il-ħajja: twelidna, qed ngħixu u se mmutu. Aħna l-insara għandna ċertezza oħra: Ġesù qal: “Jiena hu l-ħobż il-ħaj, li niżel mis-sema. Jekk xi ħadd jiekol minn dan il-ħobż jgħix għal dejjem.” (Ġw 6, 51). Ma għandniex esperjenza ta’ x’inhi l-ħajja ta’ dejjem. Hemm ix-xhieda tan-nies li raw, kielu, xorbu u tkellmu mal-uniku bniedem li kellu l-esperjenza personali tal-vera qawmien mil-mewt, Sidna Ġesù.

San Ġwann kiteb: “Għeżież, issa aħna wlied Alla, imma x’se nkunu ’l quddiem mhuwiex irrivelat lilna. Però nafu li meta jidher hu, aħna nkunu bħalu, għax narawh kif inhu” (1 Ġw 3, 1a, 2). L-Ispirtu rrivelalna li “għajn qatt ma rat u widna qatt ma semgħet, u qatt ma tnissel f’qalb il-bniedem, dak li Alla lesta għal dawk li jħobbuh” (1 Kor 2:10).

San Pawl kiteb: “Ħuti: Kristu tassew qam mill-imwiet, l-ewwel frott fost dawk li raqdu. Bħalma l-bnedmin kollha jmutu f’Adam, hekk ilkoll jiksbu l-ħajja fi Kristu. Kulħadd skont kif imissu. L-ewwel frott hu Kristu. Warajh, dawk li huma ta’ Kristu f’jum il-miġja tiegħu. Imbagħad, it-tmiem, meta Kristu jerħi s-saltna f’idejn Alla l-Missier. (1 Kor 15, 20).

Aħna li nemmnu, nafu fejn sejrin, għax Ġesù qalilna: “Jiena hu t-Triq, il-Verità u l-Ħajja. Ħadd ma jmur għand il-Missier jekk mhux permezz tiegħi” (Ġw 14, 6). Nieħdu sehem minn dak li wiegħed Ġesù jekk nisimgħu u nagħmlu dak li jgħidilna, jekk inżommu fina t-tama, x-xewqa sinċiera li aħna se nkunu fejn jinsab Hu.

Fl-aħħar Ċena Ġesù talab; “Missier, irrid li dawk li tajtni jkunu huma wkoll miegħi fejn inkun jien, biex jaraw il-glorja tiegħi, il-glorja li tajtni int”. “M’iniex nitlob għal dawn id-dixxipli biss, imma wkoll għal dawk li għad jemmnu fija bis-saħħa tal-kelma tagħhom (Ġw 17, 20-24). Ġesù kien qed jaħseb fina!

Fil-funerali sikwit ngħidu li se niċċelebraw il-ħajja tal-mejjet. Illum mhux qed niċċelebraw il-funeral ta’ oħti Carolina. Għalina oħti mejta. Ġisimha miet u ndifen u mhux se nerġgħu narawh kif nafuh. Iżda nafu li Carolina għadha ħajja. Min jaf kemm-il darba tul ħajjitha rċeviet l-Ewkaristija, il-ħobż li min jiekol minnu jgħix għal dejjem. Ġieni li nitkellem dwar il-ħajja li Carolina qed tgħix issa.

Ġisimna jaf biss żewġ dimensjonijiet, iż-żmien, l-“issa” u l-ispazju, “hawn”. Ma nistgħux inkunu “hawn” u xi mkien ieħor fl-istess ħin. Għalhekk ma nistgħux nifhmu x’inhi l-eternità qabel ma nduquha. Meta Ġesù  tkellem dwar il-ħajja ta’ dejjem uża kliem li nifhmuh; ikel (Ġw 6, 26), pranzu, festa li Sultan iħejji għat-tieġ ta’ ibnu” (Mt 22, 2). Nafu min hu s-Sultan. Nafu li aħna mistednin.

Allura x’qed tagħmel Carolina? Qed tiehu sehem f’din il-festa li Alla ħejja għalina lkoll. Nemmen li diġà qed tgawdi s-sbuħija ta’ Alla għax qed tarah wiċċ imb’wiċċ, ħaġa li aħna għad ma nistgħux ingawduha jekk mhux meta nħarsu lejna l-bnedmin magħmula xbiha tiegħu u lejn il-ħlejjaq, kollha xogħol idejh. Nemmen li malli mmutu niltaqgħu ma’ dawk li tgħallimna nħobbu fuq din l-art: ġenituri, aħwa, qraba, ħbieb...

Aħna d-Dumnikani kull filgħaxija niftakru dak li San Duminku qal lil dawk li kienu qed jibku għax kien qed imut. Qalilhom “Wara mewti nkun nista’ nagħmlilkom ġid aktar milli għamiltilkom f’ħajti”.  L-istess ħaġa tgħidhilna Sr. Carolina, “Jiena aktar utli għalikom fejn qegħda”. Għalhekk, ma nibżgħux nitolbuha tgħinna u tidhol għalina quddiem Ġesù, u nirringrazzjawha. Hi qed tarah wiċċ imb’wiċċ fil-Ġenna, fejn hemm imħabba bla qjies.

Fit-18 ta’ Awwissu meta f’Torino, l-Italja, kienu qed jċċelebraw il-funeral ta’ Carolina, fil-knisja tagħna jiena qaddist għal ruħha. Billi n-nies ma kienux jafu min hi din Sr. Carolina, għidtilhom xi ħaġa fuqha. Għidtilhom li mietet fl-14 ta’ Awwissu, li kien il-birthday tagħha. Ġieni li ngħidilhom li stħajjilt lil Ġesù  jgħidilha: “Carolina, ħallejtek tiċċelebra l-birthday tiegħek ma’ ħutek is-sorijiet li kienu qed jitolbu miegħek u għalik. Il-lejla però se nieħdok miegħi biex tifraħ magħna fil-Ġenna fil-Festa tat-Tlugħ fis-sema ta’ Ommi u ommok. Ejja!”. U mietet.

Bqajt impresjonat għax ma nafx mnejn ġieni dal-ħsieb.

8/09/2025

TIBŻGĦU XEJN

Ġesù qal lid-dixxipli tiegħu: “Le, merħla ċkejkna, tibżgħu xejn, għax Missierkom għoġbu jagħtikom is-Saltna! Bigħu ġidkom u agħtuh karità u fittxu għalikom infuskom boroż li ma jitmermrux, teżor li ma jiġix nieqes fis-sema, fejn la l-ħalliel ma jersaq u lanqas il-kamla ma tħassar. Għax fejn hemm it-teżor tagħkom, hemm tinsab qalbkom ukoll. Żommu ġenbejkom imħażżma u l-imsiebaħ tagħkom mixgħula; kunu bħal nies jistennew lil sidhom lura mill-festa tat-tieġ, biex malli jiġi u jħabbat jiftħulu minnufih. Henjin dawk il-qaddejja li meta jiġi sidhom isibhom jishru! Tassew ngħidilkom, li hu jitħażżem, iqegħedhom madwar il-mejda, u jgħaddi quddiemhom iservihom. U kieku kellu jiġi fil-ħin tat-tieni sahra, jew tat-tielet, u jsibhom xorta waħda fuq dmirhom, henjin huma! Kunu afu dan, li kieku sid id-dar kellu jkun jaf xħin ikun ġej il-ħalliel, ma kienx se jħalli min jinfidlu l-ħajt ta’ daru. Mela kunu lesti intom ukoll, għax qatt ma tistgħu tobsru s-siegħa li fiha jiġi Bin il-bniedem” (Lq 12:32-40).

Ġesù kien qed jgħallem lin-nies biex joqogħdu attenti mill-għadu tagħna x-xitan, li l-ħin kollu jittantana biex nagħmlu dak li jgħidilna u wara li nċedulu, idur kontrina u jagħmel minn kollox biex jaqtgħalna qalbna.  Għalhekk San Pietru jwissina: ‘Kunu meqjusa u għassu. L-għadu tagħkom ix-Xitan qisu ljun jgħajjat, idur u jfittex ’il min se jibla’. Iqfulu, sħaħ fil-fidi” (1Pt 5, 8-9) Il-fidi taghna hi l-għaqda ma’ Ġesù, fiduċja sħiħa fih. Illum Ġesù  jinkuraġġina: “Le, merħla ċkejkna, tibżgħu xejn, għax Missierkom għoġbu jagħtikom is-Saltna!”. Alla għoġbu jagħmilna wliedu u werrieta tiegħu. Nemmnuh dan?

Mhix darba jew tnejn li Ġesù  jgħidilna “Tibżgħu xejn?”. Il-fidi tagħna ħafna drabi hi dgħajfa, imħabbitna wkoll. Iżda l-imħabba ta’ Alla hi soda u ma tispiċċa qatt u anqas il-fiduċja li hu għandu fina, ma tonqos qatt. Jiena nħobb niftakar fl-istqarrija ta’ San Pietru wara li ra l-kwantità ta’ ħut li qabdu wara li kalaw ix-xbiek għas-sajd kif qalilhom Ġesù. Pietru dar fuq Ġesù u qallu: “Tbiegħed minni, Mulej, għaliex jiena raġel midneb!”. It-tweġiba ta’ Ġesù  kienet: “Tibżax; minn issa ’l quddiem tkun taqbad in-nies (Lq 5, 8).

X’jitob minna Ġesù? Li nammettu l-iżbalji tagħna u nindmu. Li nersqu lejh għax qalilna: “Ejjew għandi intom ilkoll li tinsabu mtaqqlin u jiena nfarraġkom”. Jitlobna nżommu l-imsiebaħ tagħna mixgħula  għax hu jixtieqna li nkunu “dwal għall-bnedmin, biex jaraw l-għemejjel tajba tagħna u jagħtu glorja lil Missierna li hu fis-smewwiet “ (Mt 5, 16) .

It-tieni qari jpoġġilna lil Abraham u l-martu Sarah bħala eżempju ta’ fidi soda. Abraham “kien iħares ’il quddiem” u telaq jimxi lejn fejn Alla qallu bla ma kien jaf sewwa fejn hu sejjer. Minn-naħa tagħha Sarah “emmnet li fi xjuħitha kellha ssir omm, għax  emmnet li dak li għamlilha l-wegħda kien iżomm kelmtu”.

Inħarsu ‘l quddiem aħna wkoll fejn nixtiequ naslu bħala wlied Alla. Ħafna drabi niddubitaw jekk għandniex fidi biżżejjed biex insalvaw. Jeħtieġ nemmnu li s-salvazzjoni jagħtihielna Ġesù, u mhux il-ħila tagħna. Hu jħobbna b’imħabba bla qies. Niftakru fit-talba li Ġesù għamel waqt l-Aħħar Ċena: “Missier, irrid li dawk li tajtni jkunu huma wkoll miegħi fejn inkun jien, biex jaraw il-glorja tiegħi. Qed nitlob ukoll għal dawk li għad jemmnu fija bis-saħħa tal-kelma tagħhom” (Ġw 17, 24 u 20). Jekk dawn il-kliem nemmnuhom tassew, allura nemmnu ukoll dak li rrepetejna fis-salm Responsorjali: “Hieni l-poplu li l-Mulej għażel b’wirtu”. Alla għażilna għalih, u ħadd ma jista’ jisraqna minn idejh jekk nibqgħu iggranfati ma’ Ġesù. Hu se jwassalna l-ġenna.  “Għalhekk ngħidilkom: kulma titolbu fit-talb tagħkom, emmnu li tkunu ġa qlajtuh, u jingħatalkom.” (Mk 11, 24).

8/02/2025

GĦALLIMNA NGĦODDU JIEM ĦAJJITNA

Il-kittieba u l-Fariżej bdew irossu kemm jifilħu lil Ġesù b’mistoqsijiet fuq ħafna ħwejjeġ u jonsbuh biex jaraw jaqbdux xi ħaġa minn fommu. (Lq 11, 35) Sadattant in-nies bdiet tinġabar bl-eluf, kulħadd jgħaffeġ fuq xulxin. U hu qabad jgħid l-ewwelnett lid-dixxipli tiegħu: “Ilqgħu rwieħkom mill-ħmira tal-Fariżej”, jiġifieri mill-wiċċ b’ieħor tagħhom. Xejn ma hu mgħotti li ma jinkixifx, u xejn ma hu moħbi li ma jsirx magħruf (Lq 12, 1-2) .

Xi ħadd mill-folla qallu: “Mgħallem, għid lil ħija jaqsam il-wirt miegħi.” Ħabib,” wieġbu Ġesù, “min qegħedni mħallef fuqkom, jew qabbadni nqassmilkom il-ġid bejnietkom?”. Ġesù ma riedx min idaħħlu fi kwestjoniet bħal dawn bejn l-aħwa. Ried jgħidilhom: “Għandkom liġijiet u mħallfin, obdu lilhom!”.

Imbagħad Ġesù kompla jgħallem lin-nies u qalilhom: “Iftħu għajnejkom u ħarsu rwieħkom minn kull regħba, għax imqar jekk wieħed ikollu bir-radam, ħajtu ma tiddependix mill-ġid li jkollu.” U qalilhom parabola li fiha wissihom biex jaħarbu minn kull egoiżmu biex igħixu ħajja li għandha valur quddiem Alla. It-tagħlima hi li wieħed ma għandux jaħseb biss għal-rasu. Irridu nagħtu kas ta’ xulxin.

Jekk wieħed għandu ħafna ġid  irid jistaqsi: “Għandi dan il-ġid kollu ‘X’se nagħmel?” Lid-dixxipli tiegħu Ġesù qalilhom:  “Nagħtikom kmandament ġdid, li tħobbu lil xulxin. Bħalma ħabbejtkom jien, hekk ukoll ħobbu intom lil xulxin. Minn dan jagħraf kulħadd li intom dixxipli tiegħi, jiġifieri, jekk ikollkom l-imħabba bejnietkom” (Ġw 13, 34-35). Wieħed għandu jagħmel ħiltu  biex iġib ruħu mal-proxxmu kif jixtieq li ħaddieħor iġib ruħu miegħu.

Il-kultura tagħna tgħidilna: “Aħseb għal rasek, u ġemmgħa għall-ġejjieni, ma tafx x’jista’ jiġrilek”. Mhux parir ħażin, anzi! L-iżball isir meta nwarrbu lil Alla minn nofs u nimxu fuq il-prinċipju, “Iġbor għalik ħafna ġid malajr kemm tista’!” Imma x’ifisser dan? Li kulħadd għandu jaqdef għal rasu bla ma jimpurtah minn ħadd u minn xejn. Dan żgur iwassalna biex ninqatgħu għalina weħidna kemm bħala individwi, bħala familji, u bħala pajjiżi. Dan l-egoiżmu joħloq ħafna tbatija, firdiet, ġlied u gwerer.  Huwa dan li qed ngħixu fi żmienna. L-egoiżmu qatt ma jġib il-paċi. L-unika triq li twassal għall-paċi fid-dinja tagħna hu Ġesù li hu t-triq, il-verità u l-ħajja, l-elementi li tant huma neqsin fi żmienna.

Hemm tliet affarijiet li aħna ċerti minnhom, Jiġifieri: li twelidna; li għadna ħajjin; u li xi darba se mmutu u ma nafux meta u ma nafux kif! Anzi hemm ċertezza oħra: Kif qal Ġob: “Għeri ħriġt minn ġuf ommi, għeri nerġa’ mmur hemm. Il-Mulej tani, il-Mulej ħadli: ikun imbierek isem il-Mulej” (Ġob 1, 21). Ħadd ma ġab xejn miegħu meta twieled, u ħadd mhu se jieħu xejn miegħu meta jmut. Kull ma jkun hemm fit-tebut għad isir trab. Mhux qed ngħid dan biex noħloq biża’ u dwejjaq, iżda biex inkunu nies bil-għaqal u nitgħallmu mill-istess ħajja ta’ madwarna. Hemm ħaġa ta’ min iżomm f’moħħu: “Żmien ħajjitna hu b’kollox sebgħin sena; l-iżjed tmenin, jekk inkunu f’saħħitna; u l-biċċa l-kbira taħbit u niket; malajr jgħaddu, u aħna mmorru magħhom. ... Għalhekk, Mulej għallimna ngħoddu jiem ħajjitna, sabiex  ngħixu bil-għaqal” (Salm 89, 10-12).

Tajjeb li nagħmlu tagħna din it-talba li nsibu fil-ktieb tal-Proverbji: “O Alla, dawn iż-żewġ affarijiet nitolbok, tiċħadhomlix qabel ma mmut: Biegħed minni l-qerq u l-gideb; u tagħtinix la faqar u lanqas għana, iżda agħtini l-ikel li neħtieġ. Għax jekk ikolli bix-xaba’, nista’ niċħdek, u ngħid: “Min hu l-Mulej?”. Jekk niftaqar, nasal biex nisraq u nkasbar ismek” (Prov 30, 9). Ejja nżommu għalina dak li għandna bżonn tassew.

 

 


7/26/2025

IKUN LI TRID INT

Li jkun f’kuntatt kontinwu ma’ Missieru  kien important ħafna għal Ġesù. Kien jitkellem miegħu biex ikun jaf x’irid minnu, u biex jara jekk dak li jixtieq kienx jaqbel mar rieda ta’ Missieru. Tajjeb nisimgħu t-talba ta’ Ġesù fil-Ġetsemani: “Missier, jekk jista’ jkun, biegħed minni dan il-kalċi! Imma mhux kif irrid jien, iżda kif trid int” (Mt 26, 39). Hekk kien jitkellem Ġesù ma’ Missieru. Kien jitlob ħafna, kull ħin u kullimkien.

Darba kif Ġesù spiċċa mit-talb, wieħed mid-dixxipli qallu: “Mulej, għallimna nitolbu, bħalma Ġwanni wkoll għallem lid-dixxipli tiegħu.” Ġesù qalilhom: “Meta titolbu, għidu, ‘Missier, jitqaddes ismek, tiġi Saltnatek. Ħobżna ta’ kuljum agħtina kuljum. Aħfrilna dnubietna, għax aħna wkoll naħfru lil kull min hu ħati għalina, u la ddaħħalniex fit-tiġrib.’”  

Din hi t-talba tal-Missiera kif tahielna San Luqa. It-talba tal-Missierna li soltu ngħidu hi dik li nsibu fl-Evanġelju ta’ Mattew (Mt 6, 9-13).

Skont Luqa, wieħed mid-dixxipli talab lil Ġesù biex jgħallimhom jitolbu, qisu biex ikollhom talba bħallikieku dokument li jimmarkahom bħala dixxipli tiegħu. Mattew jgħidilna li kif Ġesù ra l-folol, tala’ fuq muntanja, qagħad bilqiegħda, resqu lejh il-folol u d-dixxipli tiegħu u qabad jgħallimhom. Qalilhom ħafna affarijiet f’dak li nsejħulu d-Diskors tal-Muntanja. Fost l-oħrajn qalilhom kif għandhom jitolbu.

Jidher li Ġesù ma riedx jgħallimhom talba, ried jgħallimhom jitolbu. Hekk il-‘Missierna’ ma tibqax biss talba biex nitgħallmuha bl-amment. Ried li tkun bħal programm ta’ ħajja, affarijiet li Ġesù jixtieqna nagħmlu jekk irridu nimxu warajh, u qalilna nitolbuh jgħinna nagħmluhom, “Għax minn dan jagħraf kulħadd li intom dixxipli tiegħi” (Ġw 13, 35).

L-ewwelnett talabhom li lil Alla jsejħulu, “Missier”. Jekk ilkoll insejħu lil Alla “Missier”, inkunu qed nammettu li aħna lkoll aħwa. Ġesù ma riedx li nkunu biss għaqda, soċjetà, klabb. Ried li nkunu Familja mibnija fuq l-imħabba. San Pawl jgħallimna: “Intom irċevejtu l-Ispirtu li jagħmel minnkom ulied adottivi; u li bih aħna nistgħu ngħajtu: “Abba! Missier!” Dan l-Ispirtu jixhed flimkien mal-ispirtu tagħna li aħna wlied Alla “ (Rum 8, 15-16).

Imbagħad qalilhom: “Meta titolbu, toqogħdux tlabalbu bħall-pagani; dawn mingħalihom li, iktar ma jgħidu, iktar jinstemgħu.... Missierkom jaf x’teħtieġu, qabel ma titolbuh intom” (Mt 6, 8). Ġesù ma jridx biss talb li kapaċi ngħiduh bl-amment. Irid li nitkellmu ma’ Alla Missierna billi niftħu qalbna miegħu bħal ulied li jafu li Alla jħobbhom tassew. Mela jridna nitkellmu, bis-sempliċità, bil-libertà u bl-onestà filwaqt li nirriflettu fuq dak li qed ngħidu.

Mhux se nispjega kull ħaġa li hemm miktuba fil-Missierna. Nixtieq ninsisti li Ġesù  jixtieqna nitkellmu ma’ Missieru, u mhux  biss ngħidu t-talba. Irridu nkunu onesti m’Alla, u niftħu qalbna miegħu. Qalilna: “Jekk tibqgħu fija u kliemi jibqa’ fikom, itolbu kulma tridu, u jingħatalkom (Ġw 15, 7). Fl-Evanġelju ta’ San Mark Ġesù qalilna: “Għalhekk ngħidilkom: kulma titolbu fit-talb tagħkom, emmnu li tkunu ġa qlajtuh, u jingħatalkom” (Mk 11, 24). Jekk nidħlu f’din l-intimità ma’ Alla nistgħu nitolbu kullimkien, il-ħin kollu, kull ma rridu. Nirringrazzjawh! Ngħidulu x’qed inħossu, ngħidulu bid-dwejjaq u bil-ferħ tagħna.

Talabna nħobbu lil xulxin. Ngħinu lil xulxin. Naħfru lil-xulxin. Jekk insibuha diffiċli naħfru, ngħidulu: “Qed insibha diffiċli naħfer lil dawk li weġġgħuni. Għinni! Għidli x’nagħmel”. Jekk għandi problemi, xejn ma jżommni li nitolbu jagħtini idea kif nista’ nsolvihom”.  Araw x’libertà tahom Alla lil dawk li jemmnu li huma wliedu!

“Mhux intom għażiltu lili, imma jien għażilt lilkom... “Għedtilkom dan biex il-ferħ tiegħi jkun fikom, u biex il-ferħ tagħkom ikun sħiħ” (Ġw 15, 11). “Ħalli kulma titolbu lill-Missier f’ismi, huwa jagħtihulkom. Dan hu li qiegħed nikkmandakom: li tħobbu lil xulxin”. (Ġw 15, 16-17).

7/18/2025

ĦAĠA WAĦDA HI MEĦTIEĠA

F’dak iż-żmien, Ġesù daħal f’raħal, u laqgħetu għandha waħda mara jisimha Marta. Din kellha oħtha, jisimha Marija, li niżlet bilqiegħda f’riġlejn il-Mulej tisimgħu x’kien qiegħed jgħid. Iżda Marta kienet moħħha fuq il-ħafna xogħol tad-dar. Imbagħad resqet u qaltlu: “Mulej, m’intix tara kif oħti ħalliet ix-xogħol kollu fuqi biss? Mela għidilha taqbad tagħmel xi ħaġa miegħi”. Qabeż il-Mulej u qalilha: “Marta, Marta! Inti taħseb wisq u tinkwieta fuq ħafna ħwejjeġ; imma waħda hi meħtieġa. U Marija għażlet l-aħjar sehem, li ma jitteħdilhiex” (Lq 10: 38-42).

L-evanġelju llum iġibilna il-laqgħa ta’ Ġesù fid-dar ta’ Marta. Tidher storja sempliċi, iżda mhix. Luqa ma jagħtinhiex wisq dettalji, u nibqgħu b’ħafna mistoqsijiet. Il-familja ta’ Marta u Marija tinkludi wkoll lil ħuhom Lazzru. Għaliex anqas biss jissemma? L-evanġelista jgħidilna li “huma u sejrin, daħal f’raħal”. Min kien miexi ma’ Ġesù? U għaliex ma jissemmewx aktar? Fejn marru  u għaliex Ġesù biss daħal, u fid-dar kien hemm biss iż-żewġt aħwa bniet? Nistgħu nagħmlu aktar mistoqsijiet.

Tajjeb li niffukaw fuq it-tlieta li kien hemm id-dar, Marta, Marija u Ġesù. It-tlieta kienu ħbieb. Marta laqgħet lil Ġesù  f’darha, u naturalment riedet li tilqgħu bl-aħjar mod possibbli. Imma x-xogħol waqa’ fuqha biss. Marija wkoll riedet tilqa’ lil Ġesù bl-aħjar mod, u nxeħtet  ħdejh biex tisma’ x’kien jgħid. Il-mistieden mhux ta’ min iħallih fil-ġenb mingħajr ħadd ma jitkellem miegħu. Mela għandna lil Marta li kienet qed tħejji l-ikel, u għandna lil Marija li baqgħet titkellem mal-mistieden. Meta Marta talbet lill-Ġesù biex jgħid lil oħtha tgħinha fit-tħejjija għall-ikel, Ġesù weġibha: “Inti tinkwieta fuq ħafna ħwejjeġ; imma ħaġa waħda hi meħtieġa. Marija għażlet l-aħjar sehem, li ma jitteħdilhiex”.

Fl-antik, forsi aktar minn fi żmienna min kien jikkummenta din l-istorja kien jinterpretaha bħala għażla bejn il-ħajja attiva: “Marta, Marta, Inti taħseb u tinkwieta fuq ħafna affarijiet”, u l-ħajja kontemplattiva: “ Marija għażlet l-aħjar sehem li ma jitteħdilhiex”. It-tnejn kienu qed jaqdu dmirhom lejn il-Mistieden. Li titma’ lil mistieden hu dmir, li titħaddet mal-mistieden ukoll. Li tisma’ lil Ġesù hi l-aħjar ħaġa li nistgħu nagħmlu, għax b’hekk insiru dixxipli tiegħu.

Marta wkoll riedet tisma’ lil Ġesù għalhekk xtaqet li Marija tmur tgħinnha biex hi wkoll tisma’ waqt jkunu ż-żewġt aħwa flimkien ma’ Ġesù. Għalina ma ħemmx għalfejn naraw liema l-aħjar li ngħażlu bejn il-ħajja kontemplattiva u dik attiva. San Duminku għażel li jgħaqqad it-tnejn flimkien u San Tumas t’Akwinu tana l-motto li lilna jogħoġobna ħafna: “Contemplari et contemplata aliis tradere” (Li tikkontempla, “li titkellem ma’ Alla”, u tgħaddi lil ħaddieħor dak li tkun ikkontemplajt, jew “titkellem dwar Alla”. Hekk kien jagħmel San Duminku, iżda qablu dan kien jagħmlu Ġesù li kien sikwit jinġabar fit-talb “jitkellem ma’ Missieru” qabel ma jgħallem jew jagħmel il-ħidma pastorali tiegħu. Ġesù u Duminku ma kienux jitraskuraw la l-waħda (it-talb) anqas l-oħra (il-predikazzjoni). Qabel S.Duminku kien hemm biss il-Monaċi jew l-eremiti (kontemplattivi), u predikaturi kienu l-isqfijiet biss. Bit-twaqqif tal-Ordni tal-Predikaturi San Duminku ġabar f’ħaġa waħda l-ħajja kontemplattiva u dik attiva, li hi x-xandir tal-kelma t’Alla billi nużaw id-doni li Alla jagħti lil kull min Ġesù jistieden għal warajh, kulħadd skont is-sejha tiegħu. Mela jekk nindunaw li qed nittraskuraw xi waħda minn dawn l-affarijiet, għandna nieqfu ħalli nsibu l-bilanċ bejn li nitkellmu ma’ Alla, u nitkellmu dwar Alla, bħalma għamel San Duminku, u tant oħrajn bħalu.


7/12/2025

“U L-PROXXMU TIEGĦI MIN HU?”

Darba wieħed għaref fil-Liġi biex iġarrab lil Ġesù, staqsieh: “Mgħallem, x’nagħmel biex niret il-ħajja ta’ dejjem?”. Qallu Ġesù: “Fil-Liġi x’hemm miktub? Inti x’taqra fiha?”. U dak wieġeb: “Int għandek tħobb il-Mulej, Alla tiegħek, b’qalbek kollha, u b’ruħek kollha, bil-qawwa tiegħek kollha, u b’moħħok kollu, u lill-proxxmu tiegħek bħalek innifsek”. Qallu Ġesù: “Sewwa weġibt; agħmel hekk u tgħix”. Iżda dak, biex juri li kellu raġun, qal lil Ġesù: “U l-proxxmu tiegħi min hu?”. (Lq 10:25-37).

Wieħed għaref fil-liġi, li min jaf kemm studja taħt għalliema bravi, qam biex jiddiskuti ma Ġesù il-mastrudaxxa li kien qed jippriedka u jfejjaq il-morda. Dak staqsa lil Ġesù x’kellu jagħmel biex jiret il-ħajja ta’ dejjem. Mistoqsija li tajjeb nagħmluha aħna wkoll ħalli nżommu quddiemna fejn nixtiequ naslu, jiġifieri fil-glorja ta’ dejjem.

Biex immur x’imkien irrid inkun naf fejn sejjer, kif nista’ nasal hemm, u jekk ikolli xi dubju nistaqsi.

Din id-diskursata kienet bejn wieħed li studja ħafna u ħaseb li jaf ħafna, u mastrudaxxa li ma tantx kellu ċans jistudja. Meta n-nies kienu jisimgħu lil Ġesù jitkellem, kienu jistagħġbu u kienu jgħidu: “Dan kif jaf daqshekk bla ma tgħallem? Ġesù kien igħidilhom: “It-tagħlim tiegħi mhuwiex tiegħi, imma ta’ dak li bagħatni  (Ġw 7, 14-16). Ġesù lill-għaref qallu: “X’tgħid il-Liġi?”.  Dak wieġeb li l-Liġi tgħallem li għandna nħobbu lil Alla b’qalbna kollha u lill-proxxmu tagħna bħalma nħobbu lilna nfusna. Anzi, Ġesù jixtieq li nħobbu lill-proxxmu bħalma ħabbna hu (Ġw13, 35) “Imħabba akbar minn din ma ħawnx” (Ġw 15, 13).

Ġesù qal lil-għaref fil-Liġi biex jobdi l-Liġi. Din it-tweġiba lill-għaref fil-Liġi ma għoġbitux għax ma rnexxilux iġarrab lil Ġesù kif xtaq. Allura, staqsih: “U l-proxxmu tiegħi min hu?”. Ġesù wieġeb permezz tal-parabbola tas-Samaritan it-tajjeb. Il-parabbola lkoll nafuha, u se nipprova nagħti t-tweġiba li biha il-Mulej ried jgħallem lill-Għaref u lilna.

Wieħed raġel kien għaddej għall-affari tiegħu u qabżu fuqu xi ħallelin. Dawn neżżgħuh, biċċruh, ħallewh nofsu mejjet u telqu. Qassis u Levita li kienu għaddejin minn hemm, raw lir-raġel kważi mejjet u forsi qalu, “Ara miskin!”, u baqgħu sejrin għall-affari tagħhom. Wieħed Samaritan kien għaddej minn hemm. Meta wasal ħdejn il-midrub, rah u tħassru. Resaq lejh, dewwielu l-feriti, infaxxahomlu, tellgħu fuq il-bhima tiegħu, u wasslu fil-lukanda. L-għada ħallas lil sid il-lukanda u qallu: “Ħu ħsiebu; jekk tonfoq xi ħaġa iżjed, irroddhielek jien meta nerġa’ ngħaddi”.

Il-mistoqsija ta’ Ġesu’ lill-Għaref tal-Liġi u lilna wkoll hi: “Minn dawn it-tlieta, min jidhirlek li ġieb ruħu ta’ proxxmu ma’ dak li waqa’ f’idejn il-ħallelin?”. “Min ħenn għalih”, wieġbu l-għaref. Qallu Ġesù: “Mur, u agħmel hekk int ukoll”.

Mela hemm ir-raġel li waqa f’idejn il-ħallelin u hemm dak li ġietu ħniena minnu u tah l-għajnuna li kellu bżonn. Hemm il-vittma u min kellu tassew ħniena minnu għax kellu l-imħabba f’qalbu. Kien hemm dak li sofra u dak li henn għalih, il-vittma u l-proxxmu.

Ġesù qalilna: “Mhux kull min jgħidli, ‘Mulej, Mulej’, jidħol fis-Saltna tas-Smewwiet, iżda min jagħmel ir-rieda ta’ Missieri li hu fis-smewwiet! (Mt 7, 21). Ir-rieda tal-Missier hi li nħobbu lil proxxmu bħalma jħobbna Ibnu Ġesù. Allura lili tiġini l-mistoqsija: “Min hu tassew il-proxxmu tagħna?”. Forsi malajr inwieġbu: “Dak li jkollu bżonn l-għajnuna tagħna”. Naħseb li nkunu qed niżbaljaw.

Min għandu l-aktar ħniena, dak li għandu l-aktar bżonnha jew dak li għandu l-akbar imħabba f’qalbu u lest li jaqsamha ma dawk li jeħtiġuha u jitolbuha? Min għandu l-akbar imħabba? Ġesù s-Salvatur tagħna! Hu stess qal: “Imħabba akbar minn din ma hawnx: li wieħed jagħti ħajtu għal ħbiebu” (Ġw 15,13).

Min hu l-veru Proxxmu? Dak li għandu l-akbar ħniena, l-akbar imħabba u li jaqsamha magħna ‘l-ħin kollu. Mela, Ġesù hu l-Proxxmu tagħna! Tinstama’ stramba din! Għalhekk hu tajjeb li nieqfu biex nisimgħu lil Ġesù jgħidilna: “Tassew tassew ngħidilkom, min jemmen fija hu wkoll għad jagħmel l-opri li qiegħed nagħmel jien, u akbar minnhom għad jagħmel u jekk titolbu xi ħaġa f’ismi jiena nagħmilha, biex il-Missier ikun igglorifikat permezz ta’ Ibnu. Iva, jekk titolbuni xi ħaġa f’ismi, jiena nagħmilha” (Ġw 14 12-14). Iva, “ma’ Kristu, bi Kristu u fi Kristu” insiru proxxmu tassew aħna wkoll. Nisimgħu darb’oħra dak li Ġesù qal lill-Għaref tal-Liġi u lilna: “Jekk tħobbuni, ħarsu l-kmandamenti tiegħi” (Ġw 14, 15). Jiġifieri, “Mur u agħmel hekk inti wkoll”, biex hekk fik tidher l-imħabba bla qies ta’ Kristu. Hekk Ġesù jkun jista’ jgħid għalina wkoll: “Min jara lilkom jara lili u min jara lili jara lil Missieri li bagħatni” (ara Ġw 14, 9). Fi tmiem il-quddiesa ċ-ċelebrant jgħidilna, “Morru fil-paċi ta’ Kristu”, jiġifieri, “Morru, u kunu Proxxmu intom ukoll”.

 

7/04/2025

IL-ĦSAD HUWA KBIR, IMMA L-ĦADDIEMA FTIT!

Il-Mulej għażel tnejn u sebgħin oħra u bagħathom tnejn tnejn qablu f’kull belt u post fejn kien se jmur hu. U qalilhom: “Il-ħsad huwa kbir, imma l-ħaddiema ftit! Itolbu mela lil Sid il-ħsad biex jibgħat ħaddiema għall-ħsad tiegħu! Morru: araw, qiegħed nibgħatkom bħal ħrief qalb l-ilpup. ... Fid-dar fejn tidħlu, l-ewwel għidu: ‘Is-sliem lil din id-dar’. U jekk fiha jkun hemm min iħobb is-sliem, jistrieħ is-sliem tagħkom fuqu; jekk le, it-tislima tagħkom terġa’ lura għandkom. Ibqgħu għand dik il-familja, u kulu u ixorbu milli jkollhom huma, għax il-ħaddiem ħaqqu ħlasu. Toqogħdux idduru minn familja għal oħra. F’kull belt li fiha tmorru u jilqgħukom, kulu dak li jqegħdulkom quddiemkom; fejqu l-morda li jkun hemm; u lin-nies għidulhom: ‘Is-Saltna ta’ Alla waslitilkom’” (Lq 10:1-9).

Fil-bidu tal-ħajja pubblika tiegħu Ġesù sejjaħ nies li setgħu jgħinuh. Kienu nies sempliċi, sajjieda. Kien iżommhom qribu biex isiru midħla tiegħu, iħarriġhom u jagħmilhom veri dixxipli. Darba, wara li għadda lejl fit-talb lil Alla Missieru sejjaħ lid-dixxipli u minnhom għażel tnax, li semmiehom appostli (Lq 6, 12-13), biex jibqgħu miegħu u jibgħathom jippridkaw. Meta Ġesù sejħilhom l-ewwel darba qalilhom: “Ejjew warajja, u nagħmilkom sajjieda tal-bnedmin” (Mt 4, 19).

Ġesù mbagħad għażel 72 dixxiplu ieħor u bagħathom tnejn tnejn qablu kull fejn kien se jmur hu. Qalilhom: “Il-ħsad huwa kbir, imma l-ħaddiema ftit! Itolbu mela lil Sid il-ħsad biex jibgħat ħaddiema għall-ħsad tiegħu! Morru: araw, qiegħed nibgħatkom bħal ħrief qalb l-ilpup”.

X’differenza hemm bejn dawn iż-żewġ sejħat?

It-tnax l-appostlu jirrappreżentaw lit-tnax-il tribù ta’ Iżrael, poplu magħżul minn Alla, biex minnu kellu jitwieled il-Messija. Ġesù ried li fuq dawn it-tnax jibni l-Knisja tiegħu. Qabel ma telgħa s-Sema Ġesù qalilhom: “Lili ngħatat kull setgħa fis-sema u fl-art. Morru, agħmlu dixxipli mill-ġnus kollha, għammduhom u għallmuhom iħarsu dak kollu li ordnajtilkom jien. Jiena magħkom dejjem, sal-aħħar taż-żmien.” (Mt 28, 19-20).

It-tnejn u sebgħin dixxipli li jsemmihom biss Luqa, jirrappreżentaw il-ġnus kollha li fosthom Ġesù bagħat lill-appostli biex fihom jiżirgħu il-Kelma ta’ Alla, li hi Ġesù nnifsu. Luqa ma jgħidilniex li Ġesù tahom xi setgħa speċjali. Qalilhom biss li l-ħsad hu kbir, li l-ħaddiema huma ftit, li għandhom jitolbu lil sid il-ħsad jibgħat aktar ħaddiema u li kien qiegħed jibgħathom bħal ħrief qalb l-ilpup. Lil dawn ukoll qalilhom kif għandhom iġibu ruhom waqt li jwettqu l-missjoni tagħom.

Din is-sejħa għalhekk tinvolvi lilna, l-insara tallum. Ma qalilniex biex niżirgħu, qalilna biex nieħdu ħsieb il-ħsad. Bidwi waħdu kapaċi jiżra’ ħafna għelieqi imma fi żmien il-ħsad hemm bżonn l-għajnuna ta’ ħafna nies ta’ rieda tajba, speċjalment il-membri tal-familja Nisranija. Trid inqas nies biex tizra’, trid aktar nies biex jiġbru l-prodott li wasal ghall-ħsad, qabel ma jitħassar jew jinsteraq. Ejjew niftakru l-parabbola tas-Sikrana (Mt 13, 24-30). Il-bidwi żera’  żerrigħa tajba. L-għadu żera’ s-sikrana. Il-Knisja titlobna nkunu żerriegħa tajba kulħadd skont il-vokazzjoni tiegħu, Saċerdoti, Reliġjużi, Missirijiet, Ommijiet u Lajċi, Miżżewġin jew le.

Illum l-evanġelju jistedinna nitolbu l-sid il-ħsad biex jibgħat aktar ħaddiema fil-ħsad tiegħu, għax l-għadu tagħna l-ħin kollu, u bil-mezzi kollha dejjem qed jiżra’ s-sikrana fid-dinja tagħna. Nafu li jekk ma nagħtux sehemna lkoll flimkien fid-dinja jsir dak li qed naraw issa stess kullimkien madwarna: ġlied, ġwerer, eġoiżmu, korruzzjoni u tant affarijiet koroh oħra li naraw u naqraw dwarhom fil-mezzi tal-komunikazzjoni kull jum. Ġesù qiegħed jibgħatna bħal ħrief qalb l-ilpup, mhux biex insiru lpup  bħalhom, iżda biex nieħdu ħsieb il-ħsad, il-ħrief.

 

 


6/27/2025

INTOM ID-DAWL TAD-DINJA

         

     Il-Fariżej u s-Sadduċej talbu lil-Ġesù jagħtihom sinjal mis-sema. Ma kienux ifittxu s-sewwa. Riedu jġarrbuh. Hu Weġibhom: “Ebda sinjal ma jingħatalkom ħlief dak ta’ Ġona.” Ġesù ħalliehom b’hekk u telaq.

Huma u jaqsmu għax-xatt l-ieħor Ġesù qal lid-dixxipli: “Iftħu għajnejkom, u oqogħdu attenti mill-ħmira tal-Fariżej u tas-Sadduċej!” Ma fehmuhx! Qalilhom: “Kif ma ntbaħtux li mhux għall-ħobż għedtilkom, imma mit-tagħlim tagħhom!”

Meta waslu fl-inħawi ta’ Ċesarija ta’ Filippu, Ġesù staqsa lid-dixxipli tiegħu: “In-nies min jgħidu li hu Bin il-bniedem?” Weġbuh: “Xi wħud Ġwanni l-Battista, oħrajn Elija, u oħrajn Ġeremija jew wieħed mill-profeti.” “Imma intom, min tgħidu li jien?” qalilhom. Qabeż Xmun Pietru u qallu: “Inti l-Messija, l-Iben ta’ Alla l-ħaj.”  Ġesù qallu: “Imbierek int, Xmun, bin Ġona, għax mhux il-laħam u d-demm urewk min jien, imma Missieri li hu fis-smewwiet. Jiena ngħidlek: Inti Pietru, u fuq din il-ġebla jiena nibni l-Knisja tiegħi, u l-bibien tal-infern ma jegħlbuhiex. Lilek nagħtik l-imfietah tas-Saltna tas-Smewwiet.  Kulma torbot fuq l-art ikun marbut fis-smewwiet, u kulma tħoll fuq l-art ikun maħlul fis-smewwiet. (Ara Mt 16: 1-19)

Qed niċċelebraw is-Solennità ta’ San Pietru u San Pawl, l-Imnarja. Fit-22 ta’ Frar niċċelebraw il-Kattedra ta’ San Pietru u fil-25 ta’ Jannar il-Konverżjoni ta’ San Pawl. Nistaqsi jekk hemmx għalfejn niċċelebraw b’solennità akbar liż-żewġ appostli flimkien? Inwieġeb: “Iva, għaliex meta niċċelebrawhom flimkien, mhux qed niċċelebraw tant lilhom, daqskemm dak li flimkien jirrappreżentaw, jiġifieri il-Knisja ta’ Kristu”. Fl-Aħħar Ċena Ġesù lil Pietru tah missjoni importanti. Qallu: “Pietru, illum, qabel ma jidden is-serduk, tkun ċħadt għal tliet darbiet li tafni! Iżda jiena talbt għalik biex il-fidi tiegħek ma tiġix nieqsa. Inti mbagħad, meta terġa’ lura għas-sewwa wettaq lil ħutek” (Lq 22, 31) Kien qallu: “inti Pietru, u fuq din il-ġebla jiena nibni l-Knisja tiegħi”. Wara l-esperjenza qarsa taċ-ċaħda, Pietru kellu l-esperjenza tal-konverżjoni, bil-missjoni li jsaħħaħ lid-dixxipli ħutu.

Pawlu kien għadu Sawlu fi triqtu lejn Damasku meta kellu l-esperjenza tal-konverżjoni. Sama’ leħen li qallu “Sawl, Sawl, għaliex qiegħed tippersegwitani?” Hu wieġeb: “Min int, Mulej?” u l-leħen wieġbu: “Jiena Ġesù, li int qiegħed tippersegwita. Qum, idħol il-belt, u hemmhekk jgħidulek x’għandek tagħmel”.

F’Damasku il-Mulej deher lil wieħed dixxiplu jismu Ħananija. Qallu: “Mur fid-dar ta’ Ġuda, staqsi għal wieħed jismu Sawlu minn Tarsu”. Ħananija kien jibża’ minn Sawlu. Ġesù qallu: “Tibżax, għax dan ir-raġel hu għodda magħżula minni biex iwassal ismi quddiem il-ġnus u s-slaten u quddiem ulied Iżrael” (Atti 9,1-22).

X’hemm li jgħaqqad dawn iż-żewġ appostli? Mhux Wisq! Wieħed kien sajjied, l-ieħor kien Fariżew istruwit u żelanti. It-tnejn saru jħobbu lil Ġesù b’qalbhom kollha. It-tnejn kienu magħżula minn Ġesù nnifsu f’munenti differenti. Ta’ karattru differenti għarfu jaħdmu flimkien għal Kristu. It-tnejn irċevew mingħandu l-missjoni li kellhom iwettqu. It-tnejn aċċettaw il-martirju ġewwa Ruma.

Drajna nsejħulhom il-kolonni tal-Knisja. Illum nippreferi nsejħilhom id-dwal tal-Knisja, għax għalhekk is-solennità tallum insejħulha l-Imnarja. Iż-żewġ appostli kellhom il-missjoni li jkunu dwal kbar, wieħed biex iwettaq lil ħutu u jżommhom magħquda f’familja waħda, minkejja d-differenzi ta’ bejniethom. Il-missjoni tal-ieħor kienet li jwassal id-dawl ta’ Kristu lil dawk li ma kienux jafu bih. Wieħed gwardjan tal-fidi, l-ieħor xandari tal-Mulej fost il-ġnus.

Il-Papa, suċċessur ta’ Pietru, għandu l-missjoni li jwettaq lil ħutu u jżommhom magħqudin fil-fidi. Għandu wkoll il-missjoni ta’ Pawlu, li jgħin lill-Knisja tilqa’ t-tiġdid li jixtieq inissel fiha l-Ispirtu s-Santu. Dan ġie mogħti lill-Knisja bħala Difensur “Hu jgħallimkom kollox u jfakkarkom dak kollu li Għedtilkom” (Ġw 14, 26). Nitolbu mela għall-Papa u nimxu miegħu lejn il-Missier.


6/21/2025

“AGĦTUHOM INTOM X’JIEKLU”

Darba, Ġesù sejjaħ lit-tnax l-appostlu madwaru, u bagħathom ixandru s-Saltna ta’ Alla u jfejqu l-morda. Meta temmew din il-missjoni l-appostli reġgħu lura għand Ġesù u qalulu x’kienu għamlu; imbagħad ħadhom miegħu u nġabar magħhom qrib belt jisimha Betsajda. Imma l-folol saru jafu fejn mar u marru warajh. Hu laqagħhom u qagħad ikellimhom fuq is-Saltna ta’ Alla, u fejjaq lil dawk li kienu jeħtieġu l-fejqan.

Il-jum kien wasal biex jintemm. L-appostli resqu lejn Ġesù u qalulu: “Ibgħathom in-nies ħa jmorru fl-irħula u l-irziezet tal-qrib biex isibu fejn jistrieħu u jieklu xi ħaġa, għax hawnhekk qegħdin f’post imwarrab”. Iżda hu qalilhom: “Agħtuhom intom x’jieklu”. Qalulu: “Ma għandniex aktar minn ħames ħobżiet u żewġ ħutiet". Kien hemm madwar ħamest elef raġel.

Ġesù qal lid-dixxipli tiegħu: “Qegħduhom bilqiegħda ħamsin ħamsin”. Hekk għamlu. Imbagħad ħa l-ħames ħobżiet u ż-żewġ ħutiet, rafa’ għajnejh lejn is-sema, berikhom u qasamhom, u tahom lid-dixxipli biex inewluhom lin-nies. U kulħadd kiel u xaba’ u l-bċejjeċ tal-ħobż li kien fadal ġabruhom fi tnax-il qoffa. (Ara Lq 9, 1-17).

L-istorja tat-tkattir tal-ħobż nafuha, fiha ħafna tagħlim x’nisiltu minn dar-rakkont ta’ San Luqa. L-erbgħa Evanġelisti jirrakkuntawha din il-ġrajja. Ilkoll isemmu d-diffikultà li l-appostli kellhom biex jagħtu l-ikel lill-folla ta’ aktar minn ħamest elef raġel. Ħasbu li l-aħjar soluzzjoni kienet li kulħadd jaħseb għal rasu. Din lil Ġesù ma għoġbitux, għax meta kulhadd jaħseb għal rasu, dejjem ikunu l-ftit li jirnexxilhom jieħdu ħafna u l-ħafna jilħqu jieħdu biss ftit jew jibqgħu b’xejn. Ġesù jixtieqna nitgħallmu naqsmu bejnietna l-ġid li jkollna u ngħinu lil xulxin. Aħna lkoll ulied Alla. Għalhekk qalilhom: “Agħtuhom intom x’jieklu”. Weġbuh: “Ma għandniex aktar minn ħames ħobżiet u żewġ ħutiet”. Qalilhom biex ipoġġu lin-nies bil-qiegħda. Kien jaf x’se jagħmel. Ħa l-ħobż u l-ħut, ħares lejn is-sema, berikom, qasamhom, tahom lid-dixxipli biex iqassmuhom lin-nies. Kulħadd kiel kemm ried u li fadal tal-ħobż ġabruh fi tnax-il qoffa. Alla jaf ikattar il-ftit li noffrulu!

“Agħtuhom intom x’jieklu” hi sejħa vokazzjonali. Ġesù għażel tnejn u sebgħin raġel ieħor u bagħathom tnejn tnejn qablu f’kull belt u post fejn kien se jmur. Qalilhom: “Il-ħsad huwa kbir, imma l-ħaddiema ftit. Itolbu mela lil Sid il-ħsad biex jibgħat ħaddiema għall-ħsad tiegħu” (Lq 10, 1-3). Tajjeb li niftakru li l-kelma ta’ Ġesù biex nitolbu lil sid il-ħsad mhix tant biex ngħidulu x’għandu jagħmel hu, iżda hija stedina biex inħejju lilna nfusna u naċċettaw is-sejħat tiegħu biex ngħixu ħajja nisranija. Għandna l-eżempju tal-Madonna li għat-tħabbira tal-Anġlu wieġbet: “Ara, jiena l-qaddejja tal-Mulej: ħa jsir minni skont kelmtek!”. Għandna l-eżempju tal-appostli li meta Ġesù sejħilhom ħallew kollox u marru warajh. Għadu ħaj f’moħħi dak li meta kont għadni ġuvnott kienet tgħidli ommi: “Itlob lil Ġesù biex jgħidlek x’jixtieq minnek”.

Kemm ngħiduhom minn qalbna l-kliem “Ikun li trid int” meta ngħidu t-talba li għallimna Ġesù? Ma nibżgħux nemmnu u nwieġbu "Iva" għal dak li jitlobna Alla għax hu jieħu ħsieb ikattar dak il-ftit li noffrulu.  B’ħames ħobżiet u żewġ ħutiet Ġesù ta jieklu lil aktar minn ħamest elef raġel. 


6/14/2025

BAQAGĦLI ĦAFNA ĦWEJJEĠ X’NGĦIDILKOM


Illum mill-Ktieb tal-Proverbji (Prov 8,22-31) smajna l-qari li jgħid  “Dan jgħid il-Għerf ta’ Alla: Il-Mulej kellu lili sa mill-bidu ta’ għemilu, sa minn qabel l-eqdem għemejjel tiegħu. Jien kont maġenbu bħala tfajjel, l-għaxqa tiegħu, nitliegħeb il-ħin kollu quddiemu; fuq l-art imħejjija għall-bnedmin.”

Fid-daħla tal-Evanġelju tiegħu, San Ġwann igħidilna l-istess ħaġa fi kliem ieħor: “Fil-bidu kien il-Verb, u l-Verb kien ma’ Alla, u l-Verb kien Alla. Hu kien fil-bidu ma’ Alla. Kollox bih sar, u xejn ma sar mingħajru; u l-Verb sar bniedem u għammar fostna, u aħna rajna l-glorja tiegħu. Il-glorja li għandu mill-Missier bħala Ibnu l-waħdieni, mimli bil-grazzja u l-verità.” (Ġw 1, 1-3. 14).

Wara Pentekoste, il-festa taI-miġja tal-Ispirtu s-Santu fuq l-appostli miġbura Familja waħda ma’ Marija, Omm Alla u ommna, illum qed nagħmlu l-festa tat-Trinità Mqaddsa, u se nitkellmu dwar Alla, kif ippreżentahulna Sidna Ġesù.

Li Alla jeżisti hi ħaġa li nistgħu naslu għaliha bl-intelliġenza tagħna, għaliex sa mill-bidu nett il-bniedem kellu l-esperjenza li jitħaddet ma’ Alla u jaħdem miegħu. Matul iż-żmien il-bniedem beda jipprova jifhem min kien Alla u l-ħolqien ta’ madwaru. Minn dak kien jammira beda jagħmel allat, beda jqimhom u jibża minnhom. Iżda Alla għażel għalih poplu u permezz ta’ Abraham għallmu jemmen li hemm Alla wieħed.

Meta wasal iż-żmien Alla bagħat fid-dinja lil Ibnu, li kien miegħu sa minn qabel il-ħolqien taż-żmien u tad-dinja. Bin Alla sar bniedem veru, bħalna, mingħajr ma tilef id-divinità tiegħu. Ġesù ġie biex ikellimna dwar Alla. Qalilna li hu Missieru. Qalilna li jekk nemmnu li Alla ħalaqna xbiha tiegħu, aħna wliedu, u aħna lkoll aħwa. Jekk aħwa, jeħtieġ li nħobbu lil xulxin, kif iħobbna Hu

Tul ħajtu fuq l-art Ġesù qatt ma waqaf jitkellem ma’ Missieru u dwar Missieru u għallimna nsejħulu Missier u li nistgħu nitolbuh kull ma hu tajjeb għalina u għal ħutna kollha. Biex ifiehemna ftit min hu Alla, uża xbiha li nistgħu nifhmuha, il-familja li fiha nitwieldu, li tgħinna nikbru fl-età, fil-għaqal u fl-imħabba. B’dan il-mod qalilna li Missieru mhux Alla solitarju, ta’ waħdu u ma jimpurtah minn ħadd, għax b’saħħtu. Qalilna li Alla hu wieħed fi tliet persuni, mhux tliet Allat. Hu sejħilhom Missier, Iben u Spirtu Santu. Aħna l-bnedmin tgħallimna nsejħulu l-misteru tas-Santissma Trinità. Misterju ta’ veru, tant li bil-ħila tagħna ma konniex insiru nafu li jeżisti kieku ma kienx Ġesù nnifsu li ħabbarulna.

Tajjeb mela li nisimgħu dak li Ġesù qalilna fl-evanġelju li naqraw fil-quddiesa llum. Wara li ħasel riġlejn id-dixxipli Ġesù qalilhom: “Baqagħli ħafna ħwejjeġ x’ngħidilkom, imma għalissa ma tifilħux għalihom. Meta jiġi l-Ispirtu tal-verità, hu jwassalkom għall-verità kollha; għaliex ma jgħid xejn minn tiegħu, imma jgħid dak li jisma’, u jħabbrilkom il-ġejjieni. Hu jagħtini glorja, għaliex jieħu minn dak li hu tiegħi u jħabbru lilkom. Dak kollu li għandu l-Missier huwa tiegħi”. (Ġw 16, 12-15).

X’qed jagħmel l-Ispirtu s-Santu? Qed jgħinna nitgħallmu aktar dwar il-fidi tagħna u l-imħabba li għandha ssaltan f’qalbna biex inżommu ħajja ġewwa fina t-tama ta’ ħajja għal dejjem fil-glorja tat-Trinità qaddisa. Ġesù talab: “Missier qaddis, ħarishom f’ismek dawk li inti tajtni, biex ikunu ħaġa waħda bħalna” (Ġw 17, 11).

6/08/2025

X’NISTA’ NOFFRI LIL ALLA U LIL ĦUTI?

“Meta kien għadu mad-dixxipli tiegħu, Ġesù ordnalhom biex ma jitilqux minn Ġerusalemm, imma joqogħdu jistennew sa ma sseħħ il-wegħda tal-Missier, “li fuqha”, smajtu x’kont għedtilkom. Jiġifieri, li Ġwanni għammed bl-ilma, imma intom fi ftit jiem oħra titgħammdu bl-Ispirtu s-Santu.” … Meta wasal jum Għid il-Ħamsin, id-dixxipli kienu lkoll flimkien f’post wieħed. F’daqqa waħda ġie mis-sema ħoss bħal ta’ riħ qawwi, u mela d-dar kollha fejn kienu qegħdin. U dehrulhom ilsna qishom tan-nar, li tqassmu u qagħdu fuq kull wieħed minnhom. Imtlew ilkoll bl-Ispirtu s-Santu u bdew jitkellmu b’ilsna oħra, skont ma l-Ispirtu kien jagħtihom li jitkellmu.” (Atti 1, 4-5; 2,1-4)

Illum qegħdin niċċelebraw il-festa ta’ Għid il-Ħamsin meta l-Ispirtu s-Santu niżel fuq l-appostli li mimlijin b’ferħ kbir reġgħu lura lejn Ġerusalemm, u kienu l-ħin kollu fit-tempju jbierku lil Alla (Lq 24, 52-53). Il-miġja tal-Ispirtu s-Santu nisslet fihom dawk id-doni li kellhom bżonn biex  minn bnedmin beżgħanin jagħtihom il-fidi, t-tama u l-imħabba, il-kuraġġ li jmorru madwar id-dinja jxandru l-aħbar li Ġesù hu s-Salvatur għaliex huwa t-triq, il-verità u l-ħajja.

Jekk nistaqsu dwar id-doni tal-Ispirtu s-Santu tajjeb niftakru fi kliem San Pawl lir-Rumani: “Aħna għandna doni differenti skont il-grazzja li Alla tana; jekk għandna d-don tal-profezija, ħa nħaddmuh skont il-qjies tal-fidi; jekk għandna d-don tal-ministeru, ħa nservu; min għandu d-don tat-tagħlim, ħa jgħallem; min id-don tat-tħeġġiġ, ħa jħeġġeġ; min id-don tat-tqassim, ħa jqassam b’idejh miftuħa; min għandu l-awtorità fuq l-oħrajn, ħa jmexxi bil-ħerqa; min id-don tal-opri tal-ħniena, ħa jagħmel dan bil-ferħ (Rum 12, 6-8).

Mela, tajjeb li nistaqsi lili nnifsi: “X’inhuma l-kapaċitajiet materjali u spiritwali li bihom nista’ nxandar kemm hu kbir, sabiħ u ħanin Alla li jismagħni, jinkuraġġini u jgħinni kull meta nitolbu. L-aħħar wegħda ta’ Ġesù hi:  “Ara, jiena magħkom dejjem, sal-aħħar taż-żmien” (Mt. 28, 20).


5/31/2025

IVA, HIENJA DIK LI EMNET

F’dawk il-ġranet Marija qamet u marret tħaffef lejn l-għoljiet f’belt tal-Lhudija. Daħlet għand Żakkarija u sellmet lil Eliżabetta. Malli Eliżabetta semgħet lil Marija ssellmilha, it-tarbija qabżet fil-ġuf tagħha u Eliżabetta mtliet bl-Ispirtu s-Santu; u nfexxet f’għajta kbira u qalet: “Imbierka inti fost in-nisa, u mbierek il-frott tal-ġuf tiegħek. U minn fejn ġieni dan li omm il-Mulej tiegħi tiġi għandi? Għax ara, malli smajt f’widnejja leħen it-tislima tiegħek, it-tarbija li għandi fil-ġuf qabżet bil-ferħ. Iva, hienja dik li emmnet li jseħħ kulma bagħat jgħidilha l-Mulej (Lq 1, 39-45)

Illum il-Knisja qed tisedinna naħsbu fuq iż-żjara li l-Madonna għamlet lill-qariba tagħha Eliżabetta. Din hi żjara li tista' tgħallimna ħafna. Nixxtieq niġbed l-attenzjoni għal ħaġa waħda. Naraha interessanti  ħafna li San Luqa jgħidilna li malli Gabrijel ircieva l-kunsens tax-xebba ta' Nażaret għall-pjan ta' Alla biex minnha jitwieled iben li jkun opra tal-Ispirtu s-Santu, "l-anġlu telaq minn quddiemha". 

Ir-reazzjoni ta' Alla l-Missier għall-kunsens ta' Marija, x-xebba ta' Nażaret, San Luqa jagħtihielna permezz ta' Eliżabetta, li kienet fis-sitt xahar tat-tqala tagħha bit-tarbija li kellha tkun il-Prekursur, ta' bin ix-xebba Marija, Ġesù "li jissejjaħ Bin Alla". Din il-mara anzjana, malli semgħet it-tislima tax-xebba Marija "mtliet bl-Ispirtu s-Santu; u nfexxet f’għajta kbira u qalet: “Imbierka inti fost in-nisa, u mbierek il-frott tal-ġuf tiegħek" u kompliet tgħidilha,: "Iva, hienja dik li emmnet li jseħħ kulma bagħat jgħidilha l-Mulej". It-tqala tax-xebba bla mittiefsa, Marija, u dik tal-anzjana Eliżabetta, li ma setax ikollha tfal, kienu xogħol tal-Ispirtu s-Santu, "għax għal Alla ma hemm xejn li ma jistax isir".

L-eżempju ta' dawn iż-żewġ nisa huwa stedina għalina biex naċċettaw  b'kuraġġ u b'fiduċja s-sejħat li jagħmlilna l-Ispirtu s-Santu biex naħdmu id f'id miegħu ħalli nibnu dinja aħjar. Kien għalhekk li Ġesù sar bniedem bħalna biex aħna ngawdu l-ħajja fil-milja tagħha issa, fuq din l-art. Dan hu l-proġett ta' Alla għalina. Din hi wkoll ix-xewqa tagħna. Mela, ejjew ngħidu "IVA" kull darba li l-Ispirtu t'Alla jistedinna: "Int imxi warajja". Iva tassew  hienja jkunu dawk li jaċċettaw is-sejħat li jagħmlilhom l-Ispirtu Mqaddes t'Alla.