DAN BNIEDEM ĠUST

Wara li sallbu lil Ġesù, il-poplu waqaf hemm iħares, waqt li l-kapijiet bdew jiddieħku b’Ġesù u jgħidu: “Salva lil oħrajn; ħa jsalva lilu nnifsu jekk dan hu l-Messija, il-Maħtur ta’ Alla!”. Is-suldati wkoll bdew jgħadduh biż-żmien; u resqu lejh, newlulu nbid qares u qalulu: “Jekk inti s-sultan tal-Lhud, salva lilek innifsek”. Fuq rasu kien hemm ukoll kitba li kienet tgħid: “Dan huwa s-sultan tal-Lhud”.

Wieħed mill-ħatjin li kienu msallbin miegħu beda jgħajru u jgħidlu: “Int m’intix il-Messija? Salva lilek innifsek u lilna!”. Imma qabeż l-ieħor, ċanfru u qallu: “Anqas minn Alla int ma tibża’, int li qiegħed taħt l-istess kundanna? Tagħna hija ġusta, tassew, għax qegħdin nieħdu li ħaqqna ta’ kulma għamilna; imma dan ma għamel xejn ħażin”. Imbagħad qal: “Ġesù, ftakar fija meta tidħol fis-Saltna tiegħek”. U Ġesù wieġbu: “Tassew ngħidlek, illum tkun fil-Ġenna miegħi”. (Lq 23:35-43)

 Illum il-Knisja tiċċelebra il-festa ta’ Kristu Re u nibdew l-aħħar ġimgħa tas-Sena Liturġika. Nhar il-Ħadd li ġej niċċelebraw l-Ewwel Ħadd tal-Avvent tas-Sena A  u nibdew sena liturġika ġdida.

F’din il-festa nistgħu nħarsu lejn Ġesù u nimmaġinawh liebes ilbies regali b’kuruna tad-deheb fuq rasu u b’xettru tad-deheb f’idu ġħax il-messaġġ hu li Kristu hu tassew Sultan. Tajjeb li nisħqu fuq dan il-fatt. Iżda l-liturġija llum tippreferi tiċċelebrah fil-mument l-aktar diffiċli ta’ ħajtu meta ħassu abbandunat minn kulħadd anke minn Missieru. L-erbgħa Evanġelisti, jirrakkontaw li fost kliem maħsub biex joffendi u jwaqqa’ lil Ġesù għaċ-ċajt, il-Qassisin il-Kbar, is-suldati u oħrajn użaw kliem li bla ma riedu jagħti xhieda li Ġesù hu tassew Sultan. Ejja naraw xi whud minnhom.

Pilatu stqarr li Ġesù kien innoċenti iżda xorta waħda kkundannah għall-mewt u fuq is-salib kiteb ir-raġuni li għaliha ġie kkundannat: “Ġesù ta’ Nazaret, is-sultan tal-Lhud”. San Ġwann jgħidilna li din il-kitba kienet bil-Lhudi, bil-Latin u bil-Grieg, u li ħafna nies qrawha. Il-Qassisin il-kbar marru jilmentaw ma’ Pilatu għax qalulu li Ġesù ma kienx veru sultan tagħhom iżda li ppoża ta’ sultan. Pilatu wieġeb bir-rabja: “Issa li ktibt ktibt”. Hekk il-kitba ta’ Pilatu xandret mal-Lhud u mal-pagani li Ġesù kien Sultan.

Fost l-insulti u l-għajjat kontra Ġesù kien hemm dik tal-kapijiet li bdew jiddieħku b’Ġesù u jgħidu: “Salva lil oħrajn; ħa jsalva lilu nnifsu jekk dan hu l-Messija, il-Maħtur ta’ Alla!”. Kienu żbaljati għal kollox għax fil-Bibbja nsibu li l-Messija maħtur minn Alla ġie mwiegħed mhux biex isalva lilu nnifsu iżda biex isalva lill-Poplu Lhudi magħzul apposta minn Alla bħala l-Poplu tiegħu. Imkien ma nsibu li l-Messija kellu jsalva lilu nnifsu. Sortunatament din hi l-mentalità ta’ ħafna mill-awtoritajiet tad-dinja anke llum, li l-ewwel li jaħsbu hu li jistagħnew huma u jsalvaw ġildhom  u dik ta’ sħabhom.

Lid-dixxipli tiegħu Ġesù  qalilhom: “Tafu intom, fost il-pagani l-kapijiet qegħdin biex jikkmandawhom, u l-kbarat biex iħaddmu fuqhom is-setgħa. Fostkom ma għandux ikun hekk; imma min irid ikun kbir fostkom, għandu jkun qaddej tagħkom, u min irid ikun l-ewwel fostkom, għandu jkun l-ilsir tagħkom. Hekk ukoll Bin il-bniedem, ma ġiex biex ikun moqdi, imma biex jaqdi u biex jagħti ħajtu b’fidwa għall-kotra (Mt 20, 25-28). Il-formazzjoni li l-Imgħallem kien qed jagħti lid-dixxipli ma kellha xejn x’taqsam mal-mod kif kienu jaħsbuha l-awtoritajiet ta’ żmienhom. Kien għalhekk li anqas biss għaddiet minn rasu li jsalva lilu nnifsu; mhux dak kien xogħolu. Jekk Ġesù ma kienx qed jaħsibha bħall-gvernijiet ta’ dak iż-żmien u ta’ żmienna kien sinjal li hu kien Sultan ta’ veru. Ġesù  qal ukoll: “Jiena r-ragħaj it-tajjeb. Ir-ragħaj it-tajjeb jagħti ħajtu għan-nagħaġ tiegħu” ( Ġw 10, 11). L-imgħallem ma setax imur kontra t-taglim tiegħu stress.

Fl-aħħarnett, hemm ix-xhieda tal-ħalliel it-tajjeb li ddefenda lil Ġesù u ċanfar lil-ħalliel l-ieħor li kien mislub bħalu u qallu: “Imma dan ma għamel xejn ħażin”. Imbagħad qal  lil Ġesù, “Ftakar fija meta tidħol fis-Saltna tiegħek”. U Ġesù wieġbu: “Tassew ngħidlek, illum tkun fil-Ġenna miegħi” (Lq 23, 43). Din hi kelma ta’ min hu tassew Sultan li jagħraf lil min jikkonverti, jaħfirlu, jaċċettah u jtih il-premju.

Meta Ġesù miet kien proprju ċenturjun Ruman li, meta ra x’ġara, beda jfaħħar lil Alla u jgħid: “Tassew li dan bniedem ġust!” (Lq 23, 47).  Xieraq li nirriflettu sewwa fuq is-silta mill- Evanġelju li toffrilna l-liturġija llum.

 

PERSEKUZZJONI U XHIEDA

F’dak iż-żmien, kien hemm xi wħud li bdew jgħidu fuq kemm it-tempju kien imżejjen b’ġebel sabiħ u għotjiet; iżda Ġesù qalilhom: “Kulma qegħdin taraw, għad jiġi żmien li ma tibqax ġebla fuq oħra minnu li ma tiġġarrafx”. U huma staqsewh u qalulu: “Mgħallem, issa dan meta għad jiġri? U x’se jkun is-sinjal li dawn il-ħwejjeġ ikunu waslu biex iseħħu?”. Qalilhom: “Araw li ma titqarrqux. Għax għad jiġu ħafna f’ismi u jgħidu: ‘Jien hu’, u: ‘Iż-żmien wasal’. Tmorrux warajhom! Meta tisimgħu min jitkellem fuq gwerer u taqlib fil-pajjiżi, tinħasdux, għax jeħtieġ li l-ewwel jiġri dan, iżda t-tmiem ma jasalx minnufih”.

Imbagħad qalilhom... Imma qabel dan kollu jixħtu jdejhom fuqkom u jippersegwitawkom, jagħtukom f’idejn il-mexxejja tas-sinagoga u jitfgħukom il-ħabs, u jeħdukom quddiem slaten u gvernaturi minħabba f’ismi. Dan ikun jiswielkom biex tistgħu tagħtu xhieda. U żommu sewwa f’moħħkom: toqogħdux taħsbu minn qabel kif se tiddefendu ruħkom, għax jien nagħtikom kliem u għerf li kull min ikun kontra tagħkom ma jkunx jista’ jiqaflu jew imerih.

U jittradukom saħansitra l-ġenituri tagħkom u ħutkom u qrabatkom u ħbiebkom, u lil xi wħud minnkom joqtluhom, u kulħadd isir jobgħodkom minħabba f’ismi. Imma xagħra waħda minn raskom ma tintilifx. Jekk tibqgħu sħaħ sal-aħħar issalvaw ħajjitkom!” (Lq 21:5-19).

Mnejn kien qiegħed, Ġesù seta’ jara l-moviment li kien hemm fit-tempju w madwaru. Kien hemm min kien qed jammira s-sbuħija tat-tempju u min kien qed jagħti kas tal-offerti li n-nies kienu qed jagħtu għat-teżor tat-tempju.

Ġesù  ma kienx qed iħares biss, kien qed jara.  Ra li l-offerti li s-sinjuri kienu qed jagħtu kienu miż-żejjed li kellhom. Ra li armla fqira offriet biċċtejn żgħar tal-flus, u li dawn kienu kulma kellha biex tgħix. Tat kollox!

Ġesù jara, jifhem u japprezza dak li jkun qed jiġri madwaru. Kien qed jara l-ġejjieni. Kien qed jara li mhux biss it-tempju kellu jinqered, iżda wkoll is-sbuħija tal-verità u tal-paċi. Qalilhom li kienu se jiġu ħafna f’ismu u jgħidu “iż-żmien wasal”, u jbassru il-miġja tal-aħħar tad-dinja. Qalilhom: “Tinħasdux, tmorrux warajhom”. Qabel dan, il-mexxejja tas-sinagoga kellhom iduru kontrihom, jakkużawhom u jitfugħom il-ħabs minħabba f’ismu. Qalilhom dan mhux biex ibeżżagħhom, iżda biex jgħallimhom u  jħejjihom għax-xhieda li kellhom jagħtu dwaru u dwar it-tagħlim tiegħu.

Minħabba l-persekuzzjonijiet dawk li kienu ta’ Kristu, ġew imferrxa mad-dinja kollha. Dawn, kull fejn waslu waqqfu komunitajiet ta’ nsara, għall-ewwel żgħar iżda li kibru u taw il-frott. Kif qal Tertuljanu xi żewġ sekli wara Kristu: “Id-demm tal-martri huwa ż-żerriegħa tal-Insara, ż-żerriegħa tal-Knisja ta’ Kristu”. Għamlilhom il-kuraġġ għax qalilhom li ma kienx hemm għalfejn jinkwetaw dwar kif kellhom jiddefendu ruħhom għax hu kien se jkun magħhom u jagħtihom kliem u għerf li ħadd ma jkun jista’ jmerih.  U li min jibqa’ fidil lejn Kristu żgur li jkollu l-ħajja ta’ dejjem, għaliex Ġesù hu t-triq il-verità u l-ħajja, ħadd ma jmur għand il-Missier jekk mhux permezz tiegħu. ( Ġw 14, 6).

KATIDRAL: SIMBOLU TA’ AWTORITÀ

Illum il-Knisja fid-dinja kollha qed tiċċelebra d-Dedikazzjoni tal-Bażilika tal-Lateran li tinsab fiċ-ċentru ta’ Ruma. Wieħed jista’ jistaqsi r-raġuni għaliex din il-Bażilika tingħata tant importanza. Ir-raġuni hija waħda: Kull Djoċesi għandha l-Katidral tagħha li hi  l-Knisja li fiha l-Isqof tal-post ikollu s-sedja  tiegħu, li hi s-simbolu tal-awtorità tiegħu li jgħallem, li jmexxi f’għaqda waħda l-insara kattoliċi tad-djoċesi tiegħu biex ilkoll jimxu bħala familja waħda lejn il-Missier skont ma għallimna Sidna Ġesù. L-isqof ta’ Ruma hu l-Papa u l-Katidral tad-djoċesi ta’ Ruma hi l-Bażilka tal-Lateran u mhux dik ta’ San Pietru fil-Vatikan.

Hawnhekk ta’ min jiftakar silta mill-Evanġelju ta’ San Mattew li fiha Pietru jistqarr il-fidi tiegħu f’Ġesù bħala “l-Messija, Bin Alla l-ħaj”. Ġesù allura qallu: “Hieni int, Xmun bin Ġona, għax mhux bniedem tad-demm u l-laħam uriek dan, imma Missieri li hu fis-smewwiet. U jiena ngħidlek: Inti Pietru, u fuq din il-blata jiena nibni l-Knisja tiegħi, u s-setgħat tal-infern ma jegħlbuhiex. Jiena nagħtik l-imfietaħ tas-Saltna tas-Smewwiet, u kulma torbot fuq l-art ikun marbut fis-smewwiet, u kulma tħoll fuq l-art ikun maħlul fis-smewwiet” (Mt 16, 17-19).

Santu Wistin ifakkarna li Ġesù l-imfietaħ tas-Saltna tas-Smewwiet tahom lil Pietru, però il-blata ma kienx Pietru iżda kienet l-istqarrija tiegħu li kienet imnebbħa lilu “minn Missieri li hu fis-Smewwiet”. San Pawl, fl-ewwel ittra lill-Korintin jgħidilna li dawk li mxew wara Mosè ”xorbu tassew mill-blata spiritwali li kienet timxi magħhom, u din il-blata kienet Kristu” (1Kor 10, 4). L-għoti taċ-ċwievet tfisser fiduċja, għax tagħti l-awtorità biex dak li jirċievihom jkun jista’ jidħol u joħroġ mid-dar daqslikieku kienet tiegħu.

Hawnhekk qed nitkellmu dwar awtorità li għandha l-għeruq tagħha fil-koerenza fis-sens li dak li jkun jgħix skont il-fidi li għandu. Ara x’qalu  n-nies meta Ġesù temm id-diskors ta’ fuq il-Muntanja. Mattew jgħidilna: “Meta Ġesù temm dan id-diskors, in-nies baqgħu mistagħġba bit-tagħlim tiegħu, għax hu kien jgħallimhom bħal wieħed li għandu s-setgħa, u mhux bħall-kittieba tagħhom” (Mt. 7, 29). Il-Fariżej u l-kittieba kienu jgħidu ħaġa u jagħmlu oħra, waqt li dak li Ġesù kien jitlob mingħand l-oħrajn, kien jagħmlu hu l-ewwel; kliemu kien jaqbel ma għemilu.

Hawnhekk mhux qed nitkellmu dwar konsagrazzjoni ta’ Knisja tal-ġebel iżda dwar  l-awtorità li għandu l-Papa li jgħallem, jinkoraġġixxi, jikkoreġi u  jmexxi, f’kelma waħda li jġib ruħu ta’ missier għal dawk li jridu jkunu fidili lejn it-tagħlim ta’ Ġesù. Għalhekk bl-Ingliż lil-Papa insejħulu “Holy Father” u t-Taljani jgħidulu “Santo Padre“.

Ejjew nifirħu mela f’din il-ġurnata u nagħtu glorja lil Alla li Permezz ta’ Ibnu fdalna l-imfietaħ tas-Saltna tas-Smewwiet f’idejna l-bnedmin, li niżbaljaw u nammettu li aħna midinbin. Niftakru fil-kliem ta’ Ġesù: “Tassew tassew ngħidilkom li l-bieb tan-nagħaġ huwa jien. ... Jiena hu l-bieb; jekk xi ħadd jidħol ġewwa permezz tiegħi jsalva, u jidħol u joħroġ u jsib fejn jirgħa. .... Jiena ġejt biex ikollkom il-ħajja, u ħajja bil-kotra. Jiena r-ragħaj it-tajjeb. Ir-ragħaj it-tajjeb jagħti ħajtu għan-nagħaġ tiegħu” (Ġw 10, 7-11).

B’dan jiena qed nifhem li Ġesù ntelaq f’idejna biex nisimgħuh, nimxu warajh, inħobbuh, inqimuh, inxandruh u nirċevuh speċjalment fl-Ewkaristija għax hu stess qalilna: “Ġismi huwa tassew ikel, u demmi hu tassew xorb. Min jiekol ġismi u jixrob demmi jibqa’ fija u jiena fih.” (Ġw 6, 55-56).